Jeden współwłaściciel może dochodzić wierzytelności całej małej wspólnoty

Orzecznictwo sądów rejonowych, okręgowych i apelacyjnych.
Wiadomość
Autor
piotrusb
.
.
Posty: 5967
Rejestracja: 28-12-2009, 17:51

Jeden współwłaściciel może dochodzić wierzytelności całej małej wspólnoty

#1 Post autor: piotrusb » 28-08-2019, 10:55

Wyrok Sądu Okręgowego w Lublinie z dnia 31 stycznia 2019 r., sygn. akt II Ca 383/18.
Zarząd, o którym mowa w art. 200 k.c. jest zarządem ustawowym. Do jego sprawowania nie jest potrzebna umowa współwłaścicieli ani orzeczenie sądu. W uchwale 7 sędziów z dnia 14 czerwca 1965 roku, wpisanej do księgi zasad prawnych (III CO 20/65), Sąd Najwyższy wskazał, że zarząd ustawowy mają obowiązek wykonywać wszyscy współwłaściciele. Jeśli jednak niektórzy z nich tego nie czynią, to zarząd ustawowy wykonują pozostali współwłaściciele lub nierzadko tylko jeden z nich. Co do istoty zarząd sprawowany przez jednego lub niektórych współwłaścicieli jest jednak takim samym zarządem jak zarząd umowny lub sądowy. Sąd Najwyższy wyjaśnił nadto, że pobieranie czynszu najmu lub innych przychodów z rzeczy wspólnej jest czynnością zarządu, dlatego też należy do osób, które ten zarząd wykonują, bez względu na to czy jest to zarząd określony w umowie, postanowieniu sądu, czy zarząd wykonywany wprost na podstawie przepisów ustawy. W omawianej uchwale wskazano, że dochodzenie przed sądem czynszu najmu należy do czynności zwykłego zarządu, jak też, że wyrażenie zgody na dokonanie czynności zwykłego zarządu może być wyraźne lub nawet milczące, wynikające z okoliczności. Jednocześnie Sąd Najwyższy stanął na stanowisku, że współwłaściciel dochodzący czynszu lub innej podobnej należności, a nie dysponującym udziałem większościowym, nie musi dla usprawiedliwienia swojej legitymacji wykazać, że działa za zgodą większości współwłaścicieli. W ocenie Sądu Najwyższego czynność ta jest bowiem jednocześnie czynnością zachowawczą, o której mowa w art. 209 k.c. Z orzeczenia tego wynika też teza, że współwłaściciel, który na mocy art. 83 § 1 Prawa rzeczowego (obecnie art. 200 k.c.) zarządza rzeczą stanowiącą przedmiot współwłasności, jest uprawniony do dochodzenia całej należności z tytułu czynszu najmu, chyba że inny współwłaściciel temu się sprzeciwi albo wytoczy także powództwo o czynsz za ten sam okres. W takiej sytuacji sąd rozpoznający sprawę nie może uwzględnić roszczenia współwłaściciela o czynsz w całości, a pierwszy z tych współwłaścicieli nie może skutecznie żądać części czynszu przypadającego na udział współwłaściciela wyrażającego sprzeciw.
Powyższe stanowisko zostało podtrzymane przez Sąd Najwyższy późniejszych orzeczeniach (por. np. wyrok z dnia 28 kwietnia 2005 roku, III CK 504/04, uzasadnienie wyroku z dnia 25 lipca 2003 roku, V CK 141/02, z tą jednak uwagą, że w wyroku z dnia 28 kwietnia 2005 roku, III CK 504/04, Sąd Najwyższy uznał, że nie jest konieczne powoływanie się na art. 209 k.c. jak podstawę uzasadniającą prawo do dochodzenia całego czynszu przez zarządzającego współwłaściciela, który nie ma większości udziałów, gdyż zgodę współwłaścicieli na tę czynność wywodzi się z ich milczącej aprobaty.

Sąd Okręgowy w całej rozciągłości podziela stanowisko wyrażone w uchwale z dnia 14 czerwca 1965 roku, III CO 20/65, powszechnie aprobowanej także w doktrynie.(…)
Jak trafnie przyjmuje się w orzecznictwie (o czym była mowa wyżej) i w doktrynie, przepisy prawa nie przewidują w zasadzie obowiązku zachowania szczególnej formy dla wyrażenia zgody na dokonanie czynności zarządu, poza koniecznością zachowania formy właściwej dla danej czynności prawnej w sytuacji zgody na rozporządzenie rzeczą wspólną (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 5 marca 2015 roku, V CSK 293/14). Możliwe jest wobec tego wyraźne złożenie tej zgody na piśmie lub ustnie, albo też jej wyrażenie w sposób dorozumiany, w szczególności milczący, a nawet zgoda może wynikać z okoliczności, gdy współwłaściciele wiedzą o podejmowanych czynnościach i nie sprzeciwiają się im (tak: J. Gudowski /red./, Kodeks Cywilny. Komentarz. Tom II. Własność i inne prawa rzeczowe. WK 2016, wyd. II).

Sąd Rejonowy oceniając żądanie pozwu nie uwzględnił ani tych okoliczności, które były istotne dla oceny ważności czynności zarządu nieruchomością wspólną podejmowanych w związku z przedmiotowym stosunkiem najmu, ani tego, że powód powołujący się na sprawowanie zarządu, co wynika z przedłożonych przez niego dowodów, nie ma obowiązku wykazywania zgody pozostałych właścicieli na dochodzenie należnego czynszu także dlatego, że jest to również czynność zachowawcza z art. 209 k.c. W rezultacie oddalając powództwo w całości, Sąd uchylił się od ustalenia i oceny prawnej okoliczności faktycznych istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy w świetle treści pozwu i sprzeciwu od nakazu zapłaty, a tym samym nie rozpoznał jej istoty. (…)
Brak jakichkolwiek ustaleń faktycznych istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, przy jednoczesnym nierozpoznaniu jej istoty w wyniku naruszenia przez Sąd Rejonowy przepisów prawa materialnego, tj. art. 200 k.c. i art. 209 k.c., skutkować musiało uchyleniem zaskarżonego wyroku i przekazaniem sprawy Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania.
http://orzeczenia.ms.gov.pl/content/$N/ ... -01-31_002
piotrusb

Link:
BBcode:
HTML:
Schowaj odnośniki
Pokaż odnośniki do wpisu

ODPOWIEDZ
  • Podobne tematy
    Odpowiedzi
    Odsłony
    Ostatni post

Wróć do „Orzecznictwo sądów powszechnych”