Obowiązek podpisania sprawozdania finansowego przez wszystkich członków zarządu

Orzecznictwo sądów rejonowych, okręgowych i apelacyjnych.
Wiadomość
Autor
piotrusb
.
.
Posty: 5967
Rejestracja: 28-12-2009, 17:51

Obowiązek podpisania sprawozdania finansowego przez wszystkich członków zarządu

#1 Post autor: piotrusb » 02-08-2017, 15:23

Wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 5 maja 2017 r., sygn. akt I ACa 1152/16.
Zasadniczą wadą zaskarżonej uchwały jako sprzecznej z prawem była, według powoda, którego stanowisko należy uznać za trafne, jej niezgodność z prawem, a to z art. 52 ust. 2 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2002 r., poz. 694 z późn. zm.; dalej jako ustawa o rachunkowości). Sprawozdanie, które zostało zatwierdzone ową uchwałą nie zostało bowiem podpisane przez wszystkich członków zarządu. Obowiązek taki należy natomiast wywieść z powołanej regulacji, gdyż przepisy ustawy o rachunkowości we wskazanym zakresie (a także w zakresie określonym art. 45 ust. 2) mają zastosowanie do wspólnot mieszkaniowych.

W dacie podjęcia zaskarżonej uchwały o zatwierdzeniu sprawozdania finansowego za rok 2014 r. zarząd pozwanej Wspólnoty Mieszkaniowej był czteroosobowy, natomiast sprawozdanie finansowe sporządzone w pisemnej formie opatrzone zostało podpisem dwóch członków zarządu. Zgodnie z przywołanym przepisem art. 52 ust. 2 ustawy o rachunkowości sprawozdanie finansowe podpisuje – podając zarazem datę podpisu osoba, której powierzono prowadzenie ksiąg rachunkowych i kierownik jednostki, a jeżeli jednostką kieruje organ wieloosobowy – wszyscy członkowie tego organu. Odmowa podpisu wymaga pisemnego uzasadnienia dołączonego do sprawozdania finansowego.

Sprawozdanie finansowe za rok 2014 nie odpowiada więc formalnym wymogom omawianej regulacji, skoro nie zawiera podpisów wszystkich członków zarządu. Spornym zagadnieniem w tej sprawie pozostaje to, czy przywołana regulacja ustawy o rachunkowości odnosi się do sprawozdań finansowych wspólnoty mieszkaniowej, czy szerzej rzecz ujmując, spornym jest czy przepisy ustawy o rachunkowości stosuje się do wspólnot mieszkaniowych. Stwierdzić trzeba, że według przeważającego nurtu orzeczniczego przepisy ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości stosuje się do wspólnot mieszkaniowych w zakresie uwzględniającym to, że jako jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej nie może prowadzić działalności gospodarczej( por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 23 maja 2014 r., I ACa 1732/13, wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 8 lutego 2013 r., V ACa 533/12, wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 28 stycznia 2009 r., II FSK 1508/07). Poglądy te podziela również Sąd Apelacyjny w Katowicach w składzie rozpoznającym niniejszą sprawę. Konsekwentnie zatem przyjąć trzeba, że zarząd wspólnoty mieszkaniowej przy sporządzaniu sprawozdania rocznego ze swojej działalności ma obowiązek stosowania wymogów formalnych nałożonych ustawą o rachunkowości, w tym w zakresie regulacji z art. 52 ust. 2 odnoszącym się do wymogu zaopatrzenia sprawozdania podpisami wszystkich osób wchodzących w skład organu wieloosobowego(zarządu) bądź adnotacjami o przyczynach odmowy podpisu. Wymóg zaopatrzenia sprawozdania odpowiednimi podpisami nie stanowi obowiązku skomplikowanego i trudnego do wykonania. W orzecznictwie podkreśla się (por. np. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 lutego 2012 r., II CSK 350/11), że omawiany przepis ustawy o rachunkowości stanowi bezwzględnie wiążącą normę określającą wymogi formalne sprawozdania, które nie mogą być pominięte. Zaopatrzenie sprawozdania w podpisy wszystkich osób wchodzących w skład jej organu ma zaś istotne znaczenie z punktu widzenia odpowiedzialności cywilnej i karnej, ale przede wszystkim pełni ważką rolę gwarancyjną, dając rękojmię, że złożone sprawozdanie jest rzetelne. Składając podpis pod sprawozdaniem każdy członek zapewnia, że sprawdził ów dokument i jest on rzetelny. Wymóg ten zwiększa pewność, że sprawozdanie jest rzetelne, skoro podpisali je wszyscy członkowie bądź w wypadku odmowy, znane są motywy braku podpisu pod sprawozdaniem i tym samym zastrzeżenia do rzetelności tego dokumentu. W konsekwencji tych wywodów uznać trzeba, że w sytuacji gdy, uchwała zatwierdzająca sprawozdanie zarządu wspólnoty mieszkaniowej dotyczy sprawozdania, które nie zostało podpisane przez wszystkich członków zarządu to uchwała taka jest sprzeczna z przepisami rangi ustawowej i jako taka, na skutek jej zaskarżenia w trybie art. 25 ust. 1 ustawy o własności lokali (t. j. Dz.U. z 2015 r., poz. 1892 z późn. zm.), winna być uchylona. (...)

Niezależnie jeszcze od zacytowanych poglądów judykatury podkreślić trzeba, że podstawowym argumentem przemawiającym za stanowiskiem, iż ustawa o rachunkowości ma zastosowanie do wspólnot mieszkaniowych jest ten, iż ustawa ta samodzielnie określa krąg podmiotów, do których jest adresowana oraz ten, który nie podlega jej uregulowaniu. Wśród wielu wyłączeń nie ma wspólnot mieszkaniowych. Gdyby więc ustawodawca zdecydował się na wyłączenie wspólnot mieszkaniowych spod rygorów ustawy o rachunkowości to zawarłby takie wyłączenie w tej ustawie, tak jak to uczynił w odniesieniu do innych wskazanych tam podmiotów. Ustawa o rachunkowości jako szczególna regulacja winna więc znaleźć zastosowanie, w tym odnośnie do omówionego wymogu z art. 52 ust. 2, do wspólnot mieszkaniowych.

Dodać można, iż sprawozdanie finansowe nie jest oświadczeniem woli, stąd argumentacja Sądu Okręgowego odnosząca się do art. 21 ust. 2 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali, który dotyczy reprezentacji zarządu wspólnoty przy składaniu oświadczeń woli nie jest trafna. Poza tym regulacja ta nie dotyczy sfery reprezentacji wspólnoty, lecz jej funkcjonowania jako podmiotu, który ma spełnić określone standardy rachunkowości. (...)

Reasumując dotychczasowe rozważania zaakcentować należy, że w świetle przedstawionych uwag rację ma skarżący, iż uregulowanie zawarte w ustawie o rachunkowości jest wymogiem o charakterze bezwzględnym, którego nie może zmienić zapis umowny lub regulaminowy. Brak zaopatrzenia sprawozdania finansowego podpisami wszystkich członków zarządu powoduje, że sprawozdanie to obarczone jest wadą formalną jako niezgodne z powołanym przepisem ustawy o rachunkowości. Pociąga to za sobą konsekwencje w postaci wadliwości uchwały wspólnoty mieszkaniowej zatwierdzającej takie sprawozdanie. Omówione względy prowadzą do wniosku, iż słuszne okazały się zarzuty apelacji naruszenia wskazanych przepisów prawa materialnego, co skutkować musiało zmianą zaskarżonego wyroku przez uchylenie zaskarżonej uchwały w oparciu o art. 25 ust. 1 ustawy o własności lokali oraz stosowne orzeczenie o kosztach procesu – art. 98 kpc.
http://orzeczenia.ms.gov.pl/content/$N/ ... -05-05_003
piotrusb

Link:
BBcode:
HTML:
Schowaj odnośniki
Pokaż odnośniki do wpisu

piotrusb
.
.
Posty: 5967
Rejestracja: 28-12-2009, 17:51

Re: Obowiązek podpisania sprawozdania finansowego przez wszystkich członków zarządu

#2 Post autor: piotrusb » 02-08-2017, 15:36

Wyrok łagodnie mówiąc bardzo kontrowersyjny i sprzeczny z linią orzecznictwa większości sądów. Por. np. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 15 czerwca 2016 r., sygn. akt VI ACa 1714/14:
Regulacja art. 29 ust. 1 ustawy o własności lokali zwalnia wspólnoty mieszkaniowe z prowadzenia ewidencji według zasad określonych w ustawie z 29 września 1994 r. o rachunkowości. Zwolnienie to nie oznacza jednak, że wspólnota nie może prowadzić ewidencji na zasadach określonych w tej ustawie i rozporządzeniu wykonawczym. Sposób ustalenia zasad prowadzenia ewidencji księgowej, jak wspomniano, zależy bowiem wyłącznie od uchwały podjętej przez członków wspólnoty mieszkaniowej.
czy wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 29 stycznia 2014 r., sygn. akt I ACa 652/13:
...zarząd wspólnoty mieszkaniowej ma obowiązek prowadzić tylko uproszczoną dokumentację finansową. Jak stanowi art. 29 ust 1 u.w.l. dla nieruchomości wspólnej prowadzi ewidencję pozaksięgową kosztów zarządu oraz zaliczek uiszczanych na ich pokrycie, a także rozliczeń z innych tytułów. Wspólnoty w zakresie sprawozdawczości finansowej nie mają nałożonych takich restrykcyjnych wymogów jak spółki prawa handlowego czy inne podmioty wymienione w art. 49 ustawy o rachunkowości. Wspólnot mieszkaniowych nie dotyczą również przepisy rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 15 listopada 2001r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości dla niektórych jednostek niebędących spółkami handlowymi i nieprowadzących działalności gospodarczej (Dz.U. Nr 137, poz. 1539 ze zm.). Skoro wspólnoty mieszkaniowe nie mają obowiązku sporządzania sprawozdań finansowych w rozumieniu ustawy o rachunkowości to można bronić poglądu, że niedopełnienie wymogu jego podpisania przewidzianego art. 52 ust 2 tej ustawy nie prowadzi z tej przyczyny do sprzeczności uchwały właścicieli zatwierdzającej takie niepodpisane sprawozdanie z tymże przepisem, skutkujące koniecznością jej uchylenia na podstawie art. 25 ust 1 u.w.l.
piotrusb

Link:
BBcode:
HTML:
Schowaj odnośniki
Pokaż odnośniki do wpisu

irenalo
moderator
moderator
Posty: 8805
Rejestracja: 27-03-2006, 20:06

Re: Obowiązek podpisania sprawozdania finansowego przez wszystkich członków zarządu

#3 Post autor: irenalo » 03-08-2017, 12:06

To nie jest kontrowersyjny wyrok. To jest beznadziejnie głupie i niesprawiedliwe orzeczenie,
Sąd się wypowiedział w sprawie, o której nie ma najmniejszego pojęcia. Zajał sie bezpodstawnei ustawą o rachunkowości ale zapomniał zapoznać się z Ustawą o własności lokali. I pewnie pomylił WM ze spółdzielnią mieszkaniową albo ze spółką prawa handlowego.
UoWL:
Art. 29. 1. Zarząd lub zarządca, któremu zarząd nieruchomością wspólną
powierzono w sposób określony w art. 18 ust. 1, jest obowiązany prowadzić dla
każdej nieruchomości wspólnej, określoną przez wspólnotę mieszkaniową,
ewidencję pozaksięgową kosztów zarządu nieruchomością wspólną oraz zaliczek
uiszczanych na pokrycie tych kosztów, a także rozliczeń z innych tytułów na rzecz
nieruchomości wspólnej.
Art. 30. 1. Zarząd lub zarządca, któremu zarząd nieruchomością wspólną
powierzono w sposób określony w art. 18 ust. 1, jest obowiązany:
1) dokonywać rozliczeń przez rachunek bankowy;
2) składać właścicielom lokali roczne sprawozdanie ze swojej działalności

2. Przedmiotem zebrania, o którym mowa w ust. 1, powinny być w
szczególności:
3) sprawozdanie zarządu i podjęcie uchwały w przedmiocie udzielenia mu
absolutorium.

I nie ma nawet słowa o tym, że to sprawozdanie ma mieć np. formę pisemną.

Link:
BBcode:
HTML:
Schowaj odnośniki
Pokaż odnośniki do wpisu

piotrusb
.
.
Posty: 5967
Rejestracja: 28-12-2009, 17:51

Re: Obowiązek podpisania sprawozdania finansowego przez wszystkich członków zarządu

#4 Post autor: piotrusb » 03-08-2017, 13:13

irenalo pisze:
03-08-2017, 12:06
To nie jest kontrowersyjny wyrok. To jest beznadziejnie głupie i niesprawiedliwe orzeczenie,
No cóż, nie chciałem używać przesadnie ostrych słów, ale generalnie się zgadzam.

Należy zwrócić jednak uwagę, że ten wyrok nie jest (niestety) odosobniony. Dokładnie tak samo orzekł Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z dnia 23 maja 2014 r., sygn. akt IA Ca 1732/13, a także Sąd Okręgowy w Koninie w wyroku z dnia 20 kwietnia 2016 r., sygn. akt I C 408/15.
irenalo pisze:
03-08-2017, 12:06
I nie ma nawet słowa o tym, że to sprawozdanie ma mieć np. formę pisemną
Zgada się. Tak np. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 9 marca 2015 r., aygn. akt I ACa 1330/14:
...przy składaniu sprawozdań finansowych nie obowiązuje formalizm, charakterystyczny dla tego rodzaju dokumentów sporządzanych przez większe podmioty gospodarcze, obowiązek taki nie został bowiem nałożony ustawą o własności lokali, tym samym nie było przeszkód, aby sprawozdanie takie zostało przedstawione przez Zarząd lub zarządcę jednoosobowo, nawet w formie ustnej(...). Istotne jest tylko to, by Zarząd wyraził w każdy dostępny sposób wolę uznania tego dokumentu za własny (art. 60 k.c.).
czy wyrok Sądu Okręgowego w Gdańsku z dnia 5 listopada 2013 roku sygn.akt I C 29/13
Przy składaniu sprawozdań za rok gospodarczy nie obowiązuje formalizm, charakterystyczny dla tego rodzaju dokumentów opracowywanych przez większe podmioty gospodarcze. Nie ma w związku z tym przeszkód, aby sprawozdanie to przedstawiono np. tylko ustnie przez jednego z członków zarządu czy nawet osobę przez zarząd do tego upoważnioną. Istotne jest tylko, aby zarząd wyraził w każdy dostępny sposób wolę uznania tego dokumentu za własny. Z natury rzeczy będzie ono miało formę uproszczoną i zawierać będzie przede wszystkim rozliczenie kosztów zarządu nieruchomością wspólną w roku kalendarzom. Z punktu widzenia jego poprawności sprawozdania istotne jest zatem jedynie zestawienie faktycznych wpłat z tytułu zaliczek oraz wydatków ponoszonych na utrzymanie nieruchomości. Bezzasadny jest zatem zarzut, że sprawozdanie finansowe zostało przedstawione w postaci zestawienia kosztów i przychodów a nie sprawozdania finansowego określonego w ustawie o rachunkowości.
piotrusb

Link:
BBcode:
HTML:
Schowaj odnośniki
Pokaż odnośniki do wpisu

Joanna
.
.
Posty: 768
Rejestracja: 12-05-2008, 23:39

Re: Obowiązek podpisania sprawozdania finansowego przez wszystkich członków zarządu

#5 Post autor: Joanna » 04-08-2017, 00:36

Są dwie ustawy, nie wymienione w ustawie o własności lokali:
- ustawa o rachunkowości – zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 5) obowiązuje jednostki organizacyjne mniemające osobowości prawnej
- ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych - zgodnie z art. 1 ust. 2 obowiązuje jednostki organizacyjne mniemające osobowości prawnej.

Nikt nie kwestionuje, że ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych obowiązuje wspólnoty mieszkaniowe natomiast identyczny zapis w ustawie o rachunkowości budzi wątpliwości.

Link:
BBcode:
HTML:
Schowaj odnośniki
Pokaż odnośniki do wpisu

irenalo
moderator
moderator
Posty: 8805
Rejestracja: 27-03-2006, 20:06

Re: Obowiązek podpisania sprawozdania finansowego przez wszystkich członków zarządu

#6 Post autor: irenalo » 04-08-2017, 08:21

Są dwie ustawy, nie wymienione w ustawie o własności lokali:
Ustaw nie wymienionych w UoWL a dotyczących wspólnoty jest znacznie więcej. Np. prawo budowlane, ustawa o statystyce publicznej itd.
Nie w tym rzecz zatem.
- ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych - zgodnie z art. 1 ust. 2 obowiązuje jednostki organizacyjne mniemające osobowości prawnej.

Ta ustawa reguluje stosunki WM - państwo.

A orzeczenie dotyczy wewnętrznych stosunków we wspólnocie, które mogą być w zasadzie kształtowane dowolnie (art. 18.1 UoWL i 353 (1) kc). Również w zakresie prowadzenia rozrachunków. Mogą być prowadzone w formie uproszonej albo np, może być prowadzona tak zwana pełna ksiegowość z planem kont.

WM nie jest jedynym podmiotem , który nie ma osobowości prawnej.
Są jeszcze w prawie polskim np. : spółki jawne, partnerskie, komandytowe, komandytowo -akcyjne, stowarzyszenia zwykłe itd.
A ustawie o rachunkowości nie jest napisane , że dotyczy wszystkich podmiotów, które nie mają osobowości prawnej.

Link:
BBcode:
HTML:
Schowaj odnośniki
Pokaż odnośniki do wpisu

ODPOWIEDZ
  • Podobne tematy
    Odpowiedzi
    Odsłony
    Ostatni post

Wróć do „Orzecznictwo sądów powszechnych”