Powołanie zarządcy przymusowego

[piotrusb]

Wyrok Sądu Okręgowego w Słupsku z dnia 9 maja 2016 r., sygn. akt IV Ca 147/16.

Jeden z właścicieli lokali wystąpił z wnioskiem o ustanowienie zarządcy przymusowego dla wspólnoty, wskazując, że zarząd nie wypełnia swoich obowiązków, naruszając jednocześnie zasady prawidłowej gospodarki. W uzasadnieniu podniesiono, że zarząd przedkłada właścicielom pod głosowanie niezgodne z prawem i zbyt ogólnikowe projekty uchwał, co prowadzi do nieracjonalnego i nierzetelnego zarządzania nieruchomością wspólną, a nadto bezprawnie wydatkował środki wspólne na prywatny akt oskarżenia, nie dopełniał obowiązków prawno-budowlanych (m.in. przeglądy i remont budynku, demontaż instalacji odgromowej), nie aktualizował spisu właścicieli (udziałów), nie realizował obowiązków informacyjnych i sprawozdawczych wobec członków wspólnoty oraz nie zwoływał w stosownych terminach zebrań właścicieli. Część pozostałych właścicieli lokali poparła wniosek, jednak większość wniosła o jego oddalenie.

Sąd Rejonowy oddalił wniosek, ale SO uchylił zaskarżone postanowienie i przekazał sprawę SR do ponownego rozpoznania, stwierdzając w uzasadnieniu:

Sąd Okręgowy z urzędu posiadł wiedzę o tym, że w Wydziale I Cywilnym Sądu Okręgowego zarejestrowano dwanaście spraw z powództwa wnioskodawcy o uchylenie uchwał wspólnoty, spośród których w siedmiu postępowaniach prawomocnie uchylono zaskarżone uchwały.

Wobec powyższego, zdaniem Sądu Okręgowego, sam fakt odwołania się do zmiany jednego członka zarządu przez Sąd Rejonowy i uznanie, że jest to taka sytuacja, która powoduje, że na dzień orzekania przez ten Sąd, zarząd, który kierował dotychczas Wspólnotą już nie istnieje, nie może zostać uznane za prawidłowe. W realiach niniejszej sprawy mamy bowiem do czynienia z zarządem wspólnoty w znaczeniu podmiotowym, który jest organem wspólnoty mieszkaniowej, organem zarządzający.

Generalnie „zarząd” w prawie cywilnym jest ogólnym pojęciem, którego konkretną treść lub postać należy ustalać odrębnie dla poszczególnych przypadków. Ustawa o własności lokali nie zawiera definicji legalnej „zarządu" nieruchomością wspólną, zresztą definicji „zarządu" brak także w samym kodeksie cywilnym, który znajdzie zastosowanie w sprawach nieunormowanych w tej ustawie szczególnej. Wyjaśnienie pojęcia zarządu w odniesieniu do ustawy o własności lokali utrudnia okoliczność, że ustawodawca posługuje się nim w dwojaki sposób – w znaczeniu podmiotowym (jako właśnie organ wspólnoty mieszkaniowej) i w znaczeniu przedmiotowym (jako zarządzanie, gospodarowanie, czyli podejmowanie określonych czynności dotyczących bezpośrednio, a nawet pośrednio, wspólnego prawa, tj. współwłasności nieruchomości wspólnej).

W art. 21 ust. 1 uwl określono, że zarząd (a zatem w znaczeniu podmiotowym) kieruje sprawami wspólnoty mieszkaniowej i reprezentuje ją na zewnątrz oraz w stosunkach między wspólnotą a poszczególnymi właścicielami lokali. Jak podkreśla Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 14 stycznia 2004 r. (I CK 108/03) zarząd, który jest wybierany w trybie art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali nie jest podmiotem odrębnym od wspólnoty, lecz organem wchodzącym w skład jej struktury organizacyjnej, a działanie tego zarządu jest w istocie działaniem samej wspólnoty. Zgodnie z art. 21 ust. 2 u.w.l., Gdy zarząd jest kilkuosobowy, oświadczenia woli za wspólnotę mieszkaniową składają przynajmniej dwaj jego członkowie. W tej sytuacji, gdy zarząd jest organem wspólnoty oraz gdy przedmiotowa wspólnota uznała, że zarząd jest wieloosobowy, i gdy działa on za wspólnotę, to nie można było zasadnie uznawać, że zmiana w składzie zarządu polegająca w zasadzie na wymianie jednego członka zarządu jest taką zmianą rewolucyjną, która powoduje, że nie można już oceniać działań tego zarządu. Zważyć przy tym należało, że wnioskodawca w toku całego postępowania powoływał się na nieprawidłowości w działaniach całego zarządu wspólnoty celem uzasadnienia swego wniosku. Rezygnacja jednego z członków Wspólnoty z pełnienia tej funkcji nie spowodowała zmiany stanowiska wnioskodawcy, stąd niezrozumiałym było, a w konsekwencji i bezzasadnym, odstąpienie w istocie przez Sąd Rejonowy od oceny działań zarządu wspólnoty.

Abstrahując od powyższego, zauważyć należało, że na chwilę orzekania przez Sąd II-ej instancji doszło do powstania zgoła innej jeszcze sytuacji faktycznej mającej lub mogącej mieć wpływ na treść orzeczenia rozstrzygającego niniejszą sprawę. Jak wynika bowiem z oświadczenia pełnomocnika wnioskodawcy złożonego na rozprawie apelacyjnej rezygnację złożył również kolejny członek zarządu. W efekcie na chwilę obecną w istocie zarząd Wspólnoty nie istnieje. Taka konkluzja jest konsekwencją przyjęcia przez wspólnotę zasady wieloosobowego (trzyosobowego) zarządu, gdy tymczasem w zarządzie tym w rzeczywistości funkcjonuje wyłącznie tylko jeden jego członek, a w dacie rozprawy apelacyjnej nie był wyznaczony termin zebrania członków wspólnoty. Oznacza to, że nie zostało ono zwołane w niezwłocznym terminie a to z kolei może rodzić podejrzenie, że istnieje jednak na chwilę obecną konieczność ustanowienia zarządcy przymusowego.

Z przepisu art. 26 ust. 1 uwl wynika bowiem, że z żądaniem ustanowienia zarządcy przymusowego przez sąd można wystąpić nie tylko, gdy zarząd nie wypełnia swoich obowiązków albo narusza zasady prawidłowej gospodarki, ale i również, a nawet przede wszystkim, jeżeli zarząd nie został powołany. Funkcją art. 26 uwl jest pogodzenie indywidualnych interesów właścicieli lokali z interesem wspólnoty mieszkaniowej jako całości oraz zapewnienie prawidłowego zarządu nieruchomością wspólną. Ingerencja sądu w sprawy związane z wykonywaniem zarządu nieruchomością wspólną ma na celu rozstrzygnięcie sytuacji konfliktowych lub przeciwdziałanie nieprawidłowościom w jego wykonywaniu (vide: A. Żelazna, Zarząd przymusowy w świetle przepisów o własności lokali, Nieruchomości 2015, Nr 2, w: Legalis).

Rzeczą zatem Sądu I-ej instancji, ponownie rozpoznającego niniejszą sprawę, będzie w pierwszym rzędzie, poza oczywistą kwestią prawidłowego zawiadamiania o toczącym się postępowaniu wszystkich jego uczestników, zweryfikowanie informacji podanych na rozprawie apelacyjnej przez pełnomocnika wnioskodawcy odnośnie składu zarządu i odniesienie ich do aktualnego stanu faktycznego sprawy, w szczególności zbadanie, czy zarząd w ogóle funkcjonuje, jaki jest jego skład, czy rzeczywiście doszło do tak radykalnej zmiany w jego składzie, że koniecznym jest rozważanie ustanowienia zarządcy przymusowego, czy Wspólnota podjęła już, a jeśli tak, to jakie i z jakim skutkiem działania mające na celu uzupełnienie składu zarządu.

Jeśli natomiast nie zmieni się sytuacja do dnia orzekania przez Sąd I instancji co do ustanowienia zupełnie innego zarządu, w innym jego składzie, to rzeczą tego Sądu będzie dokonanie merytorycznej oceny dotychczasowych działań Zarządu Wspólnoty, przy czym z kolei taka ocena możliwa będzie, zdaniem Sądu Okręgowego, w zasadzie wyłącznie przy wykorzystaniu wiedzy specjalistycznej osoby ją posiadającej w zakresie zarzadzania wspólnotami mieszkaniowymi. To oznacza konieczność wypowiedzenia się w niniejszej sprawie przez niezaangażowanego w konflikt i w żaden sposób niezainteresowanego wynikiem sprawy biegłego sądowego. Taki dowód wydaje się być zrozumiały, zważywszy na stopień skonfliktowania stron oraz fakt uchylania uchwał Wspólnoty przez Sąd Okręgowy Sąd Apelacyjny.

http://orzeczenia.ms.gov.pl/content/$N/ ... -05-09_002

[irenalo]

"Sąd Okręgowy w S. IV Wydział Cywilny Odwoławczy"
Siedziba sądu tajne/poufne ale nazwiska sędziów już nie.

[piotrusb]

No właśnie.

Podobnie jak:

...na skutek apelacji uczestników postępowania od postanowienia Sądu Rejonowego w L.

Przy czym wystarczy znajomość geografii, ewentualnie sięgnięcie do mapy poszczególnych apelacji, że wiedzieć, że to Lębork. Ale może uda się kogoś zmylić: Lądek, Lądek Zdrój?

[piotrusb]

W tej sprawie:

Załącznik nr 2 do Zarządzenie nr 11/2012 Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego z dnia 10 kwietnia 2012 r. w sprawie anonimizacji i udostępniania orzeczeń Sądu Najwyższego oraz informacji o sprawach sądowych w Sądzie Najwyższym.

Anonimizacji podlegają nazwy miejscowości siedziby oddziałów terenowych i lokalnych organów centralnych i instytucji państwowych. Następuje ona przez wskazanie pierwszej litery miejscowości. W wypadku kiedy ułatwiłoby to identyfikację, anonimizacja następuje przez użycie znaku X i Y.

Anonimizacji podlegają wszystkie znaki i numery identyfikujące, w szczególności sygnatury, numery telefonów, numery rejestracyjne, numery działek i ksiąg wieczystych.

http://www.trybunalstanu.pl/SiteAssets/ ... 1_2012.pdf

A także raport "Anonimizacja i publikacja orzecznictwa Sądu Najwyższego" przygotowany przez Zespół do spraw wdrożenia procedury anonimizacji i publikacji orzeczeń SN:

Przeważały głosy za anonimizacją miejscowości siedzib sądów czy wręcz pozostawieniem jedynie określenia instancji sądu i całkowite usunięcie wskazania siedziby. Z drugiej strony wskazano brak podstaw do anonimizacji miejscowości siedzib sądów. Od strony celu anonimizacji obydwie opcje znajdują uzasadnienie, ale także stosując reguły którejkolwiek z powyższych opcji sztywno pojawią się wątpliwości. Należy się zastanowić nad wprowadzeniem możliwości bardziej elastycznych zasad anonimizowania tych elementów – np. z zasady nie anonimizować, jednakże w przypadku, gdy ze względu na treść uzasadnienia pozostawienie miejscowości siedziby sądu mogłoby naruszać czyjeś prawa, dokonać anonimizacji. Dotyczy to w szczególności siedzib Sądów Apelacyjnych.

O ile anonimizacja nazw przedsiębiorców nie budzi wątpliwości, zastanowić się należy nad tym, czy nazwy urzędów i instytucji państwowych winny być także anonimizowane. W wielu przypadkach to, że stroną postępowania jest instytucja państwowa, jest elementem istotnym dla sprawy i w niewielkim stopniu mogłaby się przyczynić do identyfikacji osoby fizycznej bądź prawej, której prawa winny być chronione procesem anonimizacji. W związku z tym zasadnym jest przyjęcie zasady, iż nazwy urzędów i instytucji oraz nazwy stanowisk osób uprawnionych do ich reprezentacji nie powinny być anonimizowane, zaś anonimizacji podlegałyby jedynie nazwy miejscowości siedziby oddziałów terenowych i lokalnych organów centralnych i instytucji państwowych.
Wyjątkiem od powyższej zasady byłaby anonimizacja nazw instytucji i urzędów centralnych w przypadkach, kiedy sprawa dotyczy odpowiedzialności kierownika takiego urzędu lub osoby funkcyjnej, kiedy w przypadku pozostawienia nazwy bez anonimizacji w praktyce ujawniałoby tożsamość osoby, której prawa anonimizacja ma na celu chronić.

[irenalo]

Przeczytałam orzeczenie i chwała Wysokiemu Sądowi za to, że nie ograniczył się tylko do uchylenia zaskarżonego postanowienia z nadrzędnego powodu - nieważności postępowania (kpc) i napisania uzasadnienia odnoszącego się tylko do tego ale zajał się też merytoryczną strona sporu:

Niezależnie od powyższego wskazać należało, że również względy merytoryczne powodowałyby uchylenie zaskarżonego postanowienia, gdyby nie fakt potwierdzenia się zarzutów nieważności postępowania.

I bardzo dobre uzasadnienie i podpowiedzi zarówno dla sądu niższej instancji , jak i wszystkich uczestników sporu.
Przesłanie jest proste: wybierzcie nowy, bardziej kompetentny zarząd albo dla Waszego dobra sąd wyznaczy zarządce .
Zarządca wyznaczony przez sąd to nie jest koniec świata. W skonfliktowanej wspólnocie , przy małej wiedzy (na temat WM) właścicieli lokali , wyznaczenie zarządcy jest najlepszym wyjściem.

[irenalo]

Wyjątkiem od powyższej zasady byłaby anonimizacja nazw instytucji i urzędów centralnych w przypadkach, kiedy sprawa dotyczy odpowiedzialności kierownika takiego urzędu lub osoby funkcyjnej, kiedy w przypadku pozostawienia nazwy bez anonimizacji w praktyce ujawniałoby tożsamość osoby, której prawa anonimizacja ma na celu chronić.

Rozumiem "Gmina L. " ale nie rozumiem dlaczego ."......L". Ktoś był nadgorliwy.
Zresztą w innych orzeczeniach nie usuwa się słowa gmina. Skraca się do pierwszej litery nazwę gminy.

Może będzie apelacja.
Bo jeżeli gmina popełniła bład przy sprzadaży lokali, to ona powinna go naprawić na własny koszt. Ma taką możliwość.