Zaległość wobec wspólnoty, a potrącenie wierzytelności

[piotrusb]

Wyrok Sądu Okręgowego w Łodzi z 21 marca 2016 r., sygn. akt III Ca 1895/15.

...pozwana [właścicielka lokalu] nie wykazała w żadnym zakresie podstaw faktycznych istnienia wierzytelności w kwocie 10.000 zł wobec powódki [wspólnoty]. Pozwana nie wskazała bowiem konkretnego zdarzenia wywołującego po jej stronie szkodę, a także czy wynika ona z działania, czy zaniechania, daty zdarzenia, a także daty powstania szkody, podmiotu wyrządzającego szkodę, co niewątpliwie uniemożliwiało zbadanie, czy wierzytelność jest wymagalna w tym samym okresie co roszczenie powódki, czy nie doszło do przedawnienia wierzytelności pozwanej oraz czy ewentualnie na powódce ciąży obowiązek naprawienia szkody. W pierwszej zaś kolejności, aby udowodnić wymiar szkody należało wykazać, iż doszło do szkody wskutek skonkretyzowanego zawinionego zachowania oraz związku przyczynowo – skutkowego między szkodą, a zachowaniem. Takie zaś okoliczności nie zostały wykazane przez stronę pozwaną. Pozwana wskazała jedynie bliżej nieokreśloną szkodę, której zarówno istnienie, jak i wysokość miałoby dopiero wykazać przeprowadzone w ramach niniejszego procesu postępowanie dowodowe. Nie budzi zatem wątpliwości, iż wniosek o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego wobec braku udowodnienia przez pozwaną istnienia samej wierzytelności wzajemnej przysługującej wobec powódki, był bezprzedmiotowy. Sąd I instancji słusznie wskazał przy tym, iż ewentualna odpowiedzialność powódki za szkody powstałe w związku z nieprawidłowym zarządem nieruchomością miałaby charakter deliktowy, co z mocy art. 505 pkt. 3 k.c. niemożliwe byłoby wzajemne potrącenie wierzytelności.

W zakresie zaś drugiej zgłoszonej do potrącenia wierzytelności Sąd I instancji słusznie uznał, iż w świetle materiału dowodowego przedmiotowej sprawy brak było możliwości zweryfikowania, czy wierzytelność zgłoszona do potrącenia była wymagalna w tym samym czasie co wierzytelność powódki i czy nie uległa ona przedawnieniu. Uwadze Sądu I instancji nie umknęła przy tym okoliczność, iż wskazywane przez pozwaną nakłady zostały dokonane na część wspólną nieruchomości, która jest użytkowana wyłącznie przez cedenta i powiązane z nim podmioty, co wyłącza możliwość dochodzenia ich zwrotu od współwłaścicieli, a także od Wspólnoty. Znamienna przy tym jest również okoliczność, iż nakłady zostały poczynione bez uzyskania zgody zarządcy, a przede wszystkim bez zgody pozostałych właścicieli lokali, którzy podjęli decyzję, iż fundusz remontowy zostanie przeznaczony na inne cele. Z akt sprawy nie wynika także, by Stowarzyszenie wystąpiło do sądu o uzyskanie takowej zgody.

Sąd Okręgowy podziela również stanowisko Sądu I instancji, iż strona pozwana nie wykazała podstawy prawnej zawartej umowy cesji. Wskazać należy, że umowa przelewu jest czynnością kauzalną, co oznacza, że kauza stanowi samodzielną przesłankę ważności tej umowy. W sytuacji, gdy przelew dochodzi do skutku w drodze umowy czysto rozporządzającej, ważność przelewu wierzytelności zależy od istnienia ważnego zobowiązania do przeniesienia wierzytelności. Stanowisko to znajduje potwierdzenie w licznych i zgodnych wypowiedziach judykatury i doktryny (por. K. Pietrzykowski, Komentarz, t. II, 2005, s. 135; W. Czachórski, zobowiązania, 207, s. 395; G. Pieniek, Komentarz, T. I, 2006, s. 664; A. Szpunar, glosa do wyroku Sądu Najwyższego z dnia 19 lutego 1998 r., III CKN 387/97, PPH 1999, nr 4, s. 47; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 listopada 2006 r., V CSK 253/06). O ile nie istnieje wymóg kauzalności formalnej i nie wymaga się, aby zobowiązanie zostało ujawnione w samej umowie rozporządzającej wierzytelnością, to nie zwalnia to jednak stron od dokładnego określenia zobowiązania, w którego wykonaniu zawarta jest umowa przelewu wierzytelności. Strony zatem powinny w sposób wyraźny lub dorozumiany porozumieć się co do kauzy dokonanego przelewu, czyli co do tego, jaki stosunek zobowiązaniowy stanowi jego podstawę. Tymczasem z materiału dowodowego niniejszej sprawy nie wynika podstawa przysporzenia. W świetle powyższych okoliczności brak było podstaw do przeprowadzenia postępowania dowodowego i dopuszczenia dowodu z opinii biegłego w zakresie ustalenia, czy nakłady poczynione przez pozwaną na nieruchomość wspólną miały charakter nakładów koniecznych, jak również, czy zostały poczynione przez pozwane Stowarzyszenie (...) za zgodę powódki.

http://orzeczenia.ms.gov.pl/content/$N/ ... -03-21_001