Brak zgody wspólnoty na podział lokalu

Orzecznictwo sądów rejonowych, okręgowych i apelacyjnych.
Wiadomość
Autor
piotrusb
.
.
Posty: 5967
Rejestracja: 28-12-2009, 17:51

Brak zgody wspólnoty na podział lokalu

#1 Post autor: piotrusb » 08-12-2015, 11:22

Wyrok Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie z dnia 15 września 2015 r., sygn. akt IV Ca 780/15.

Właścicielka lokalu skierowała pozew przeciwko wspólnocie żądając spełnienia świadczenia w postaci złożenia oświadczenia woli: wyrażenia przez wspólnotę mieszkaniową zgody na podział lokalu. Sąd Rejonowy pozew oddalił, a Sad Okręgowy wyrok ten podtrzymał stwierdzając w uzasadnieniu:
Uwzględnienie zgłoszonego żądania wymagałoby wykazania przez powódkę, że pozwaną wspólnotę obciąża obowiązek spełnienia takiego świadczenia, wynikający np. z czynności prawnej lub z ustawy. Źródło takiego obowiązku nie zostało jednak w sprawie wykazane. W szczególności, wbrew stanowisku skarżącej, nie jest nim powoływany w apelacji art. 22 ust. 4 u.w.l. W konsekwencji nie można podzielić stanowiska powódki o naruszeniu prawa materialnego w postaci normy wywodzonej z art. 22 ust. 4 u.w.l.

Po pierwsze bowiem, wykładnia w/w unormowania prowadzi do wniosku, że oparte na tej podstawie postępowanie powinno być prowadzone w trybie nieprocesowym. Świadczy o tym zarówno użycie słowa „zainteresowany”, charakterystycznego dla określenia statusu uczestnika postępowania nieprocesowego, jak i zastosowanie w art. 22 ust. 4 u.w.l. konstrukcji zbieżnej z rozwiązaniem przyjętym w art. 199 zd. 2 k.c. i art. 202 k.c., tzn. możliwości „żądania rozstrzygnięcia przez sąd”. W powołanych ostatnio przypadkach, dotyczących (tak samo, jak w art. 22 ust. 4 u.w.l.) stosunków między współwłaścicielami na tle zarządu rzeczą wspólną, postępowanie toczy się w trybie nieprocesowym.

Po drugie natomiast, żądanie pozwu nie mogło być uwzględnione także z tej przyczyny, że z art. 22 ust. 4 zd. 2 u.w.l. bezsprzecznie nie wynika obowiązek złożenia przez wspólnotę mieszkaniową oświadczenia o wyrażeniu zgody na podział lokalu. Odmienne stanowisko nie ma umocowania w wynikach językowej, logicznej, systemowej i funkcjonalnej wykładni tego przepisu. Gdyby taki obowiązek rzeczywiście miał być wywodzony z art. 22 ust. 4 zd. 2 u.w.l., prowadzenie postępowania, wobec konieczności każdorazowego uwzględnienia powództwa, można byłoby uznać za bezprzedmiotowe.

Z unormowaną w tym przepisie sytuacją koresponduje natomiast model „rozstrzygania przez sąd”, którego rolą pozostaje zbadanie podstaw wyrażenia zgody na dokonanie podziału lokalu: po całościowym rozważeniu, czy techniczne, sytuacyjne itd. uwarunkowania podziału nie stoją w tak daleko idącej sprzeczności z interesami pozostałych współwłaścicieli, że nie jest uzasadniona zgoda na realizację uprawnień właścicielskich tego podmiotu, który dąży do podziału należącego do niego lokalu. (...)

Kilka uwag należy natomiast poświęcić stanowisku o konieczności uwzględnienia także interesów pozostałych współwłaścicieli nieruchomości wspólnej (...). Otóż, Sąd, rozpoznając sprawę, winien mieć na uwadze, że orzeka w sytuacji wykonywania przez właściciela, dążącego do podziału lokalu, przysługującego mu prawa własności, czyli najszerszego prawa rzeczowego w polskim systemie prawnym. Jednocześnie, w związku z uwarunkowaniami istnienia nieruchomości wspólnej i korzystania z niej przez właścicieli wszystkich lokali, ocena skutków wykonywania przez w/w właściciela uprawnień składających się na treść prawa własności wymaga w omawianej sytuacji rozważenia także interesów innych współwłaścicieli nieruchomości wspólnej.

Dokonanie podziału lokalu zwykle bowiem wiąże się z jakąś formą ingerencji w tę nieruchomość: jej substancję lub sposób dotychczasowego wykorzystania. Sąd powinien zatem ocenić, czy zakres tej ingerencji jest na tyle istotny, że realizacja uprawnień właścicielskich przez właściciela dzielonego lokalu powinna ustąpić przed realizacją uprawnień współwłaścicieli nieruchomości wspólnej. Nie sposób przy tym pominąć, że takimi współwłaścicielami w okolicznościach niniejszej sprawy są również współwłaściciele dzielonego lokalu. Ich zgoda na dokonanie podziału nie czyni wprawdzie zadość wymaganiom określonym w art. 22 ust. 4 u.s.m., gdyż ma za przedmiot zadysponowanie lokalem pozostającym we współwłasności, a nie (o czym mowa w powołanym ostatnio przepisie) zezwolenie na określoną ingerencję w nieruchomość wspólną. Jednak z pola oceny prawnej nie można usunąć faktu, że określone grono współwłaścicieli tej nieruchomości wyraża zgodę na dokonanie pewnych zmian w rzeczy wspólnej.

O ile zatem nie zostaną wykazane poważne względy, które wykluczają dokonanie podziału lokalu, nie ma, w ocenie Sądu Okręgowego, podstaw do odmowy właścicielowi (w okolicznościach niniejszej sprawy – współwłaścicielom) lokalu, który miałby być poddany podziałowi, wykonania tej czynności zgodnie ze swymi zamierzeniami co do gospodarczego wykorzystania rzeczy, będącej przedmiotem przysługującego mu prawa własności. Nie można bowiem pomijać, że podziałowi ma podlegać rzecz należąca wyłącznie do właściciela (w niniejszej sprawie – współwłaścicieli lokalu), co do której, gdyby nie umiejscowienie w budynku obejmującym także inne lokale, właściciel mógłby podejmować czynności zasadniczo bez ograniczeń, w sposób realizujący własne zamierzenia gospodarcze. Uwzględnienie interesów właścicieli pozostałych lokali następuje zatem jedynie w tym aspekcie, który dotyczy oddziaływania na stan nieruchomości wspólnej i możliwości korzystania z niej przez pozostałych uprawnionych, a odmowa zgody staje się uzasadniona jedynie wówczas, gdy dokonania podziału lokalu nie dałoby się pogodzić z interesem pozostałych członków wspólnoty mieszkaniowej.

W świetle powyższych uwag przytoczone przez pozwaną odwołania do pojęcia interesu współwłaścicieli, wypracowanego w wykładni art. 25 u.w.l., należy zatem uznać za zasadniczo nietrafne. (...) W okolicznościach sprawy poddanych ocenie Sądu Okręgowego nie wykazano racji uzasadniających odmowę wyrażenia zgody na dokonanie podziału lokalu – zwłaszcza że niesporne jest zadośćuczynienie technicznym wymaganiom prac budowlanych. Natomiast kwestia wykonania tych prac w specyficznej sytuacji, w okresie bezpośrednio po utworzeniu się wspólnoty mieszkaniowej, nawet jeśli mogłaby być przedmiotem zarzutów ze strony wspólnoty mieszkaniowej, nie ma obecnie determinującego wpływu na kierunek rozstrzygnięcia żądania, dotyczącego podstaw podziału prawnego, a nie - wykonania prac fizycznie ingerujących w przedmiot współwłasności. (...)
Jednocześnie w toku sprawy nie wykazano, by sam zakres związanej z tym ingerencji w nieruchomość wspólną był na tyle poważny, iż realnie wpływałby na funkcjonowanie nieruchomości wspólnej, istotnie utrudniając korzystanie z niej przez innych właścicieli, a w konsekwencji - uzasadniając odmowę zgody na realizację przez współwłaścicieli lokalu niemieszkalnego zaplanowanego już wcześniej podziału prawnego przedmiotu swej współwłasności.
http://orzeczenia.ms.gov.pl/content/$N/ ... -09-15_001
piotrusb

Link:
BBcode:
HTML:
Schowaj odnośniki
Pokaż odnośniki do wpisu

ODPOWIEDZ
  • Podobne tematy
    Odpowiedzi
    Odsłony
    Ostatni post

Wróć do „Orzecznictwo sądów powszechnych”