Ustanowienie przez zarządcę pełnomocnika do reprezentacji w sądzie to czynność zwykłego zarządu

[piotrusb]

Wyrok Sądu Okręgowego w Łodzi z 17 lutego 2023 r., sygn. akt III Ca 1004/21.

Nie można zgodzić się z forsowaną przez skarżącego tezą, że podmiot uprawniony do reprezentacji wspólnoty w sądzie nie jest uprawniony do udzielenia pełnomocnictwa profesjonalnemu pełnomocnikowi. Ponadto udzielnie pełnomocnictwa do reprezentowania wspólnoty w sądzie nie należy do czynności przekraczających zwykły zarząd. Tym bardziej, że w niniejszej sprawie wspólnota jest stroną pozwaną, a czynności podjęte przez zarządcę służą zachowaniu prawidłowej gospodarki - podjęte zostały czynności mieszczące się prawach i obowiązkach zarządu wspólnoty mieszkaniowej, zmierzających do zabezpieczenia podstawowych interesów wspólnoty i właścicieli lokali w świetle zasad prawidłowego zarządzania. Interpretacja przedstawiona przez skarżącego prowadziłaby do sytuacji, że konieczne jest ustanowienie zarządcy przymusowego z uwagi na długotrwały spór członków wspólnoty, przy czym zarządca ten nie mógłby reprezentować wspólnoty przed sądem, bo nie uzyskałby w tym zakresie zgody wszystkich członków którzy są w sporze, a przy tym jeden z członków jest stroną powodową, inicjującą postępowanie przeciwko wspólnocie. W omawianym przypadku zarządca wykonuje uprawnienia zarządu, podejmuje w sprawie działania ochronne w skutek skierowania pozwu przeciwko wspólnocie, nie robi tego jednak osobiście tylko przez pełnomocnika, którego ustanowił.

W ocenie Sądu Okręgowego udzielenie przez zarządcę przymusowego pełnomocnictwa procesowego profesjonaliście stanowi przejaw troski o interesy wspólnoty, bowiem wstąpienie do sprawy takiego pełnomocnika, jest pochodną tego uprawnienia i ma czynić efektywnym dochodzenie takich roszczeń. W art. 22 ust. 3 ustawy, w zakresie postępowań sądowych, wymieniono jedynie wytoczenie powództwa, o którym mowa w art. 16 ustawy, co w ocenie Sądu Okręgowego wspiera zasadność poczynionych wyżej rozważań. W przypadku zarządcy przymusowego zakres jego uprawnień nie jest definiowany wyłącznie przez sąd. Co prawda przepis art. 26 ust. 1 ustawy jednoznacznie stanowi, że sąd określa zakres uprawnień zarządcy przymusowego, to jednak, jak podnosi się w piśmiennictwie, sąd nie musi wykazywać enumeratywnie wszystkich czynności zarządzania, do których uprawniony jest zarządca przymusowy. Kierując się wykładnią funkcjonalną, trzeba przyjąć, że celem powołania zarządcy przymusowego jest należyte sprawowanie zarządu nieruchomością wspólną. Wobec powyższego uznać należy, że zarządca przymusowy jest uprawniony do podejmowania czynności w tym zakresie nawet, jeżeli nie zostały one szczegółowo dookreślone przez sąd. Dotyczy to zwłaszcza takiej sytuacji jak w kontrolowanej sprawie, gdzie służą one ochronie wspólnoty przed wytoczonym przeciwko niej powództwie.

Jako, że ustanowienie pełnomocnika przez zarządcę nie przekraczało zakresu zwykłego zarządu nieruchomością, a co za tym idzie do jego ustanowienia nie była potrzebna zgoda wszystkich współwłaścicieli, za nietrafny należało uznać także zarzut naruszenia art. 199 k.c. i art. 19 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali.

Chybiony okazał się zarzut naruszenia art. 49 k.c. Nie sposób zgodzić się z twierdzeniami apelującego, iż jako właściciel przedmiotowych urządzeń przesyłowych ma prawo do dochodzenia zapłaty na podstawie art. 49 k.c., a co za tym idzie może swoje wyliczenia z uwagi na zasady dotyczące działalności gospodarczej wyliczać w oparciu o kalkulacje własną. Zgodnie z powyższym przepisem urządzenia służące do doprowadzania lub odprowadzania płynów, pary, gazu, energii elektrycznej oraz inne urządzenia podobne nie należą do części składowych nieruchomości, jeżeli wchodzą w skład przedsiębiorstwa. Osoba, która poniosła koszty budowy urządzeń, o których mowa w § 1 i jest ich właścicielem, może żądać, aby przedsiębiorca, który przyłączył urządzenia do swojej sieci, nabył ich własność za odpowiednim wynagrodzeniem, chyba że w umowie strony postanowiły inaczej. Łączne spełnienie dwóch wynikających z tego przepisu przesłanek, tj. - sfinansowanie budowy urządzenia oraz bycie ich właścicielem dawałoby skarżącemu prawo do żądania zapłaty z tego tytułu jedynie w stosunku do przedsiębiorstwa energetycznego.

Reasumując art. 49 k.c. dotyczy przejęcia urządzeń przez przedsiębiorstwo przesyłowe, którym powód nie jest. Przepis ten dotyczy działalności polegającej na doprowadzaniu tub odprowadzaniu pary, wody, elektryczności itp. Odnosi się to do prowadzenia działalności gospodarczej polegającej na dostarczaniu za pomocą stosownych urządzeń np. energii elektrycznej połączenie tych urządzeń z siecią należącą do tego przedsiębiorstwa. Skarżący zaś ani nie produkuje energii elektrycznej, jak również nie dostarcza jej i nie jest właścicielem sieci. Wobec powyższego nie można uznać, by był przedsiębiorcą, o którym mowa w tym przepisie.

Za bezzasadny należało uznać także zarzut naruszenia przepisu prawa materialnego, tj. art. 191 k.c. Wskazać należy, że nawet gdyby przedmiotowe urządzenia przesyłowe nie zostały przejęte przez przedsiębiorstwo przesyłowe to pozostają one zgodnie z treścią przepisu art. 191 k.c. częścią składową nieruchomości, na których się znajdują. Te zaś nieruchomości (budynek wielorodzinny) stanowi własność poszczególnych właścicieli lokali mieszkalnych albo współwłasność części wspólnych. Nie mniej jednak niezależnie od formalnego przejęcia urządzeń przez firmę (...) S.A, to do sieci tej spółki jest fizycznie przyłączone przyłącze elektryczne. Z tym też przyłączeniem można wiązać istnienie tzw. ścisłego związania z instalacją, a więc przyłączone urządzenia mogą potencjalnie stanowić części składowe w/w. spółki dostarczającej energię elektryczną. Zatem jakiekolwiek roszczenia skarżącego w sytuacji wykazania ich zasadności i wysokości winny być kierowane do przedsiębiorstwa przesyłowego.

Odnosząc się z kolei do twierdzeń apelacji dotyczących prawa skarżącego do wyliczenia wysokości opłat w oparciu o kalkulacje własną z uwagi na zasady dotyczące działalności gospodarczej, podnieść należy, że takie twierdzenie miałoby rację bytu w sytuacji zawarcia umowy ze wspólnotą w tym zakresie. Wówczas przy negocjacjach umowy powód miałby możliwość opierania się o kalkulację własną, a pozwana mogłaby taką ofertę zaakceptować, bądź też nie. W niniejszej sprawie pozwana wspólnota nie zawierała z powodem żadnej umowy w tym zakresie, stąd też opieranie się na kalkulacji własnej nie może stanowić podstawy do dokonywanych obciążeń.

Bezpodstawnie skarżący upatruje podstawy do dokonywania takich wyliczeń w uchwale wspólnoty dotyczącej wewnętrznych rozliczeń członków wspólnoty (a nie rozliczeń pomiędzy wspólnotą a podmiotem zewnętrznym). Ponadto wbrew twierdzeniom powoda kwestie dokonywanych odczytów i rozliczeń były kwestionowane przez poszczególnych członków wspólnoty.

https://orzeczenia.ms.gov.pl/content/$N ... -02-17_001