Przypisanie winy osobie odłączającej piec bez zgody wszystkich właścicieli

Orzecznictwo sądów rejonowych, okręgowych i apelacyjnych.
Wiadomość
Autor
piotrusb
.
.
Posty: 5967
Rejestracja: 28-12-2009, 17:51

Przypisanie winy osobie odłączającej piec bez zgody wszystkich właścicieli

#1 Post autor: piotrusb » 05-07-2022, 11:40

Wyrok Sądu Rejonowego w Piszu z dnia 30 maja 2022 r., sygn. akt I C 300/21.
Cywilistyczna ochrona własności to system roszczeń, które przysługują właścicielowi w razie naruszenia jego prawa. Podstawowymi roszczeniami składającymi się na tę ochronę, przysługującymi właścicielowi, są roszczenia windykacyjne (art. 222 § 1 k.c.) i negatoryjne (art. 222 § 2 k.c.). Znajdują one zastosowanie w razie trwałego wkroczenia przez osobę nieuprawnioną w sferę cudzej własności. Tego rodzaju wkroczenie może polegać bądź na całkowitym pozbawieniu właściciela władztwa nad rzeczą, bądź też na powtarzających się naruszeniach uprawnień właściciela bez pozbawienia go władztwa nad rzeczą. Zgodnie z treścią art. 222 § 2 k.c. przeciwko osobie, która narusza własność w inny sposób aniżeli przez pozbawienie właściciela faktycznego władztwa nad rzeczą, przysługuje właścicielowi roszczenie o przywrócenie stanu zgodnego z prawem i o zaniechanie naruszeń. Roszczenie negatoryjne powstaje dla właściciela w sytuacji, gdy jego prawo zostaje naruszone w inny sposób niż przez objęcie rzeczy we władanie. Jego treścią jest żądanie przywrócenia stanu zgodnego z prawem i zaniechania naruszeń. W grę wchodzi, zatem jakiekolwiek naruszenie sfery uprawnień właściciela, byleby nie prowadziło ono do pozbawienia go faktycznego władania rzeczą. Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z dnia 23 stycznia 2013 r., I CSK 295/12 w sposób jednoznaczny wyjaśnił, że przesłanką roszczenia przewidzianego w art. 222 § 2 k.c. jest powstanie stanu obiektywnie sprzecznego z prawem własności: obiektywny fakt wkroczenia w sferę cudzego prawa własności.

W niniejszej sprawie bezspornie ustalono, że urządzenie w postaci pieca, stanowiące współwłasność m.in. powódki, zostało odłączone od instalacji centralnego ogrzewania w taki sposób, że lokal powódki nie jest już ogrzewany za pomocą tej instalacji. Należy zaznaczyć, że powódka jest współwłaścicielką pieca bez względu na to, czy partycypowała w kosztach jego zakupu, bowiem nabyła udział w wysokości 3/20 spadku po M. D., w którego skład wchodziło przedmiotowe urządzenie.

Powódka początkowo wniosła powództwo negatoryjne przeciwko swojej matce C. D.. Następnie wniosła o wezwanie w charakterze pozwanych B. N. oraz R. D. Kolejno, powódka wniosła o wezwanie do udziału w sprawie w charakterze pozwanego B. M. i wskazała, że B. M. wykonał czynność bez żadnego nadzoru i bez obecności właścicieli, przez co naruszył własność powódki.

Zgodnie z art. 430 k.c. kto na własny rachunek powierza wykonanie czynności osobie, która przy wykonywaniu tej czynności podlega jego kierownictwu i ma obowiązek stosować się do jego wskazówek, ten jest odpowiedzialny za szkodę wyrządzoną z winy tej osoby przy wykonywaniu czynności. Zgodnie z art. 415 k.c. kto z winy swojej wyrządził drugiemu szkodę obowiązany jest do jej naprawienia.

C. D. powierzyła B. M. wykonanie czynności – odłączenie pieca. Powierzenie to nastąpiło na rachunek C. D.. B. M. działał, zatem dla pozwanej C. D. i w jej interesie, natomiast C. D. miała czerpać korzyści z aktywności B. M. Pozwany B. M. wskazał, że to on dokonał odłączenia pieca, tj. dokonał technicznej czynności jego odłączenia. Wskazał, że działał grzecznościowo, na polecenie C. D.. W dniu, w którym wykonywał przedmiotową czynność pozwana C. D. nie otworzyła mu drzwi. Pozwany B. M. wszedł sam do piwnicy i wykonał odłączenie pieca zgodnie z wcześniejszymi ustaleniami pomiędzy nim, a C. D..

Należy zauważyć, że nie jest istotne, na jakiej podstawie następuje powierzenie czynności, i może to mieć miejsce w ramach dowolnego stosunku prawnego, czy też w relacjach czysto faktycznych (rodzinnych, towarzyskich itp.); nie jest też konieczne, aby powierzenie takie miało charakter stały i odpłatny. Istotne jest natomiast występowanie relacji zwierzchnictwa i podporządkowania, bowiem z jednej strony zachodzić musi kierownictwo, a z drugiej obowiązek stosowania się do wskazówek powierzającego czynność. Decydujące jest tu podporządkowanie ogólne i w konkretnej sytuacji osoba wykonująca czynność może mieć pozostawioną stosunkowo dużą samodzielność, a nawet faktycznie nie stosować się do poleceń swego zwierzchnika (zob. A. Rembieliński, Odpowiedzialność cywilna, s. 164; SN w wyr. z 26.1.2011 r., IV CSK 308/10, OSNC 2011, Nr 10, poz. 116, podkreśla, że zachowanie przez wykonującego powierzone czynności określonej samodzielności nie wyłącza istnienia podporządkowania w rozumieniu art. 430 KC; podobnie wyr. SN z 20.5.2016 r., II CSK 517/15. Dla zastosowania reguły odpowiedzialności z art. 430 k.c. konieczne jest ustalenie, że wykonawcą powierzonej czynności jest osoba, która podlega kierownictwu powierzającego oraz ma obowiązek stosowania się do jego wskazówek przy wykonywaniu czynności. Między tymi podmiotami musi zatem zaistnieć stosunek podporządkowania (zwierzchnictwa). Chodzi tu o taki układ relacji, który ze swej istoty zakłada podległość wykonawcy wobec powierzającego (wyr. SA w Gdańsku z 28.11.2013 r., I ACa 524/13; wyr. SA w Łodzi z 19.5.2011 r., I ACa 225/11). Podstawą takiej relacji może być stosunek prawny (najczęściej będzie to stosunek pracy), ale także innego rodzaju układ sytuacyjny, w którym takie podporządkowanie w istocie występuje (np. relacje rodziców z dziećmi, relacje w wojsku, relacje nauczycieli z uczniami, relacje w ramach zorganizowanej grupy albo związku przestępczego, relacje spółki dominującej ze spółką zależną, relacje pomiędzy organizatorem sieci dystrybucyjnej a członkiem tej sieci – zob. wyr. SN z 27.8.2014 r., III SK 80/13).

C. D. w kwietniu 2021 roku dokładnie powiedziała pozwanemu, co zamierza zrobić i z jakiego powodu, wytłumaczyła, czego oczekuje, pozwani wspólnie dokonali oględzin pieca. W ocenie Sądu pozwany B. M. działał na polecenie C. D.. Zgodnie z art. 429 k.c. kto powierza wykonanie czynności drugiemu, ten jest odpowiedzialny za szkodę wyrządzoną przez sprawcę przy wykonywaniu powierzonej mu czynności, chyba, że nie ponosi winy w wyborze albo, że wykonanie czynności powierzył osobie, przedsiębiorstwu lub zakładowi, które w zakresie swej działalności zawodowej trudnią się wykonywaniem takich czynności.

Pozwany B. M. ponosiłby odpowiedzialność solidarną wraz z pozwaną C. D. na podstawie art. 429 k.c. w związku z wyżej powołanym art. 415 k.c., gdyby ponosił winę. W ocenie Sądu nie sposób jednak przypisać winy pozwanemu B. M. Należy zauważyć, że pozwany znał od kilku lat C. D., a także jej zmarłego męża. Miał prawo być przekonany, że C. D. jest upoważniona do podejmowania decyzji i do zarządzania zarówno lokalem, w którym mieszkała, pomieszczeniem piwnicznym jak również piecem.

Wbrew zasadom doświadczenia życiowego oraz zasadom logiki byłoby oczekiwanie, że pozwany B. M. będzie ustalać wszystkich współwłaścicieli, analizować treść księgi wieczystej czy też treść orzeczeń spadkowych. Nie jest bowiem tak, że specjalista, który wykonuje powierzoną mu czynność, nim przystąpi do pracy, ustala czy osoba polecająca faktycznie jest właścicielem nieruchomości lub czy jest upoważniona do podejmowania decyzji. B. M. wykonał pracę na polecenie osoby, która dysponowała lokalem, piecem, pomieszczeniem piwnicznym, a więc w ocenie Sądu, mógł mieć uzasadnione przekonanie, że pozwana C. D. jest do tego upoważniona. Wobec powyższego, zdaniem Sądu w żadnym stopniu nie można przypisać winy pozwanemu B. M. Nie można mu też zarzucić niedbałości czy lekkomyślności. W ocenie Sądu pozwany B. M. nie naruszył własności G. R. Wprawdzie to on dokonał technicznie odłączenia pieca od instalacji, jednakże, jak wyżej wspomniano, była to czynność jedynie techniczna, którą wykonał na podstawie powierzenia mu wykonania czynności przez pozwaną C. D.
http://orzeczenia.ms.gov.pl/content/$N/ ... -05-31_002
piotrusb

Link:
BBcode:
HTML:
Schowaj odnośniki
Pokaż odnośniki do wpisu

ODPOWIEDZ
  • Podobne tematy
    Odpowiedzi
    Odsłony
    Ostatni post

Wróć do „Orzecznictwo sądów powszechnych”