Konsekwencje zbycia lokalu przez powoda w trakcie trwania procesu o uchylenie uchwały

Orzecznictwo sądów rejonowych, okręgowych i apelacyjnych.
Wiadomość
Autor
piotrusb
.
.
Posty: 5967
Rejestracja: 28-12-2009, 17:51

Konsekwencje zbycia lokalu przez powoda w trakcie trwania procesu o uchylenie uchwały

#1 Post autor: piotrusb » 28-11-2019, 11:26

Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 15 maja 2019 r., sygn. akt VI ACa 76/18.
Apelacja pozwanej zasługiwała na uwzględnienie wyłącznie z uwagi na zasadność postawionych w niej zarzutów dotyczących statusu powódki jako członka pozwanej Wspólnoty oraz braku po stronie powódki legitymacji do zaskarżenia uchwały. Zarówno dokumenty dołączone przez pozwaną do apelacji jak i treść odpowiedzi na apelację wniesionej przez powódkę potwierdzają zarzut pozwanej, zgodnie z którym powódka od stycznia 2016r. nie jest już właścicielką ani współwłaścicielką lokalu, a tym samym nie jest też członkiem pozwanej Wspólnoty, gdyż prawa do lokali dotychczas przez nią posiadanych obecnie przysługują spółce (...) Sp. z o.o. w W., która w postępowaniu apelacyjnym uzyskała status interwenienta ubocznego po stronie powodowej. Zgodnie z art. 25 ust. 1 u.w.l. uprawnienie do zaskarżenia uchwały wspólnoty do sądu przysługuje wyłącznie właścicielowi lokalu. Jest to oczywiste w szczególności w sytuacji, gdy podstawą zaskarżenia uchwały wspólnoty ma być naruszenie interesów skarżącego jako takiego właściciela. Zgodnie z art. 316 § 1 k.p.c. sąd wydając wyrok bierze za podstawę stan rzeczy istniejący w chwili zamknięcia rozprawy. Decydujący zatem dla oceny legitymacji powoda do zaskarżenia uchwały jest stan rzeczy istniejący w chwili zamknięcia rozprawy, a nie stan rzeczy istniejący w chwili podejmowania zaskarżonej uchwały lub w chwili wytoczenia powództwa. O ile powódce w dacie wniesienia pozwu przysługiwał status właściciela lokalu w pozwanej Wspólnocie, a tym samym legitymacja do zaskarżenia przedmiotowej uchwały, to jeszcze przed wydaniem wyroku przez Sąd Okręgowy powódka utraciła zarówno ten status jak i legitymację czynną.

Wbrew argumentacji powódki zastosowania w niniejszej sprawie nie znajdzie przepis art. 192 pkt 3 k.p.c., gdyż jego regulacja jest całkowicie nieadekwatna do problematyki zaskarżenia uchwały wspólnoty mieszkaniowej. Zgodnie z tym przepisem z chwilą doręczenia pozwu zbycie w toku sprawy rzeczy lub prawa objętych sporem nie ma wpływu na dalszy bieg sprawy, co nie dotyczy jednak sytuacji, jaka miała miejsce w sprawie niniejszej. Przedmiotem sporu w tej sprawie nie był bowiem lokal (lokale), którego właścicielem była wcześniej powódka, ale uchwała wspólnoty mieszkaniowej, której członkiem była powódka do czasu zbycia lokalu. Jak wskazuje orzecznictwo, przepis powyższy należy traktować ściśle, co oznacza, że jego dyspozycją objęta jest rzecz lub prawo, które jest przedmiotem postępowania. W konsekwencji, przepis ten nie dotyczy szczególnych uprawnień związanych z przynależnością do określonej struktury organizacyjnej i dotyczących funkcjonowania tej struktury, jak to ma miejsce w odniesieniu do zaskarżenia uchwały wspólnoty mieszkaniowej (tak Sąd Apelacyjny w wyroku z 6 grudnia 2016 r., VI ACa 1002/15, podobnie Sąd Apelacyjny w Krakowie w wyroku z 16 stycznia 2015r., I ACa 1492/14). Na gruncie przepisów dotyczących uchwał spółdzielni mieszkaniowej (art. 42 § 2 prawa spółdzielczego) Sąd Najwyższy rozważał kwestię legitymacji do zaskarżenia uchwały w przypadku utraty przez skarżącego w toku procesu statusu członka spółdzielni i wskazywał na to, że legitymacja taka winna przysługiwać nie tylko w dacie wniesienia pozwu do sądu, ale również w dacie wyrokowania z uwagi na treść art. 316 § 1 k.p.c. Sąd Najwyższy dopuścił jednak możliwość skutecznego popierania przez osobę, która przestała być członkiem spółdzielni, powództwa o uchylenie uchwały w sytuacji, gdy wykaże ona, że jako były członek spółdzielni ma w dalszym ciągu interes w zaskarżeniu uchwały, przejawiający się w tym, że uchwała ta nadal dotyka jej konkretnych praw podmiotowych (vide wyrok SN z dnia 15 lutego 2006r. sygn. akt IV CSK 22/05) jako byłego członka spółdzielni (por.m.in. wyrok SN z dnia 20 września 2004r. sygn. akt IV CK 630/03, wyrok z dnia 16 czerwca 2000 r. IV CKN 60/2000, wyrok z dnia 28 lipca 1998r. I CKN 794/97). Wskazał też na to, że jeśli chodzi o inne uchwały - dotyczące indywidualnych praw majątkowych byłego członka - może on dochodzić swych praw na zasadach ogólnych, bez skrępowania rygorami określonymi w art. 42 pr. spółdz., w drodze powództwa o ustalenie lub o świadczenie. Zdaniem Sądu Apelacyjnego powyższe poglądy w pełni mogą znaleźć zastosowanie także w przypadku utraty przez członka wspólnoty mieszkaniowej (analogicznie jak członka spółdzielni mieszkaniowej) jego statusu a tym samym legitymacji do popierania powództwa o uchylenie uchwały wspólnoty. Powódka w odpowiedzi na apelację powołała się na szereg okoliczności, które jej zdaniem świadczyły o tym, że nadal jest ona uprawniona do domagania się uchylenia zaskarżonej uchwały pomimo tego, że nie jest już członkiem pozwanej Wspólnoty. Sąd Apelacyjny uznał jednak, że nie uzasadniają one poglądu, by uchwała ta nadal dotykała konkretnych praw podmiotowych powódki jako byłego właściciela lokalu (w szczególności lokalu niemieszkalnego). Takimi prawami bowiem nie są prawa korporacyjne, jakie powódce służą z racji bycia wspólnikiem spółki (...)Sp. z o.o. w W.. Nieskuteczne było powołanie się także na to, że powódka - jako wieczysty użytkownik działek gruntu o numerach ewidencyjnych (...) (a nie - była właścicielka lokali w pozwanej Wspólnocie) - jest uprawniona z tytułu służebności gruntowej do korzystania z działki gruntu nr (...) choćby z tego względu, że służebność ta dotyczy działki gruntu wokół budynku przy ul. (...) a nie położonych w tym budynku powierzchni, których dotyczyła zaskarżona uchwała. Dodatkowo sama powódka wskazuje na to, że spór dotyczący sposobu wykonywania tej służebności będzie rozstrzygnięty w osobnym procesie, co przeczy posiadaniu przez nią interesu prawnego w dalszym popieraniu powództwa w niniejszej sprawie, którego występowanie jest warunkiem zachowania legitymacji procesowej (vide wyrok SN z dnia 16 czerwca 2000r. sygn. akt IV CKN 60/00: „Legitymacja taka musi więc przysługiwać powodowi także w chwili wyrokowania z uwagi na treść art. 316 § 1 kpc, a skoro w tejże chwili nie przesądza już o istnieniu legitymacji czynnej stosunek członkostwa, który ustał, to rozstrzygającym musi być istnienie interesu prawnego w postaci wykazania, że uchwała nadal dotyka praw byłego członka (zob. uzasadnienie wyroku SN z dnia 28 lipca 1998 r., I CKN 794/97)"). Podobnie nie wiąże się z przysługiwaniem niegdyś powódce prawa własności lokali w pozwanej Wspólnocie spór o opłaty za przejazd przez teren Wspólnoty do miejsc parkingowych pod budynkiem (...), bowiem w sporze tym powódka występuje jako właściciel innej nieruchomości. Nie może świadczyć o tym, że zaskarżona uchwała nadal dotyka praw podmiotowych powódki również to, że obecnie powódka na mocy umowy z aktualną właścicielką jest dzierżawcą lokali w pozwanej Wspólnocie, bowiem okoliczność ta nie wiąże się ze statusem powódki jako byłego członka Wspólnoty i byłego właściciela lokalu a z przysługującymi jej obecnie uprawnieniami ze stosunku zobowiązaniowego. Uprawnienia te (podobnie jak podniesiona przez powódkę okoliczność ponoszenia za właściciela lokalu opłat) mogą świadczyć o istnieniu po stronie powódki interesu majątkowego w wyeliminowaniu zaskarżonej uchwały z obrotu prawnego (tak też sama powódka określa swój interes), jednak nie dają podstaw do uznania, że uchwała ta dotyka konkretnych praw podmiotowych powódki związanych z dawnym członkostwem we Wspólnocie.
piotrusb

Link:
BBcode:
HTML:
Schowaj odnośniki
Pokaż odnośniki do wpisu

ODPOWIEDZ
  • Podobne tematy
    Odpowiedzi
    Odsłony
    Ostatni post

Wróć do „Orzecznictwo sądów powszechnych”