Co może być podstawą uchylenia uchwały o przyjęciu sprawozdania finansowego

Orzecznictwo sądów rejonowych, okręgowych i apelacyjnych.
Wiadomość
Autor
piotrusb
.
.
Posty: 5967
Rejestracja: 28-12-2009, 17:51

Co może być podstawą uchylenia uchwały o przyjęciu sprawozdania finansowego

#1 Post autor: piotrusb » 07-06-2018, 10:06

Wyrok Sądu Okręgowego Warszawa Praga w Warszawie z dnia 14 lutego 2018 r., sygn. akt I C 743/15.
Przepisy ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2016, poz. 1047, ze zm., dalej u.r.) mają zastosowanie także do wspólnot mieszkaniowych, co wynika z art. 2 ust. 1 pkt 5. Według tego przepisu ustawie o rachunkowości podlega działalność jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej. Przepis ten nie zawiera wyłączeń wskazujących na wspólnoty mieszkaniowe, które z mocy art. 6 u.w.l w zw. z art. 33 1 § 1 k.c. są jednostki organizacyjnymi niebędącymi osobami prawnymi, którym przyznano zdolność prawną. Zgodnie z art. 52 ust. 1 i 2 u.r. kierownik jednostki zapewnia sporządzenie rocznego sprawozdania finansowego nie później niż w ciągu 3 miesięcy od dnia bilansowego i przedstawia je właściwym organom, zgodnie z obowiązującymi jednostkę przepisami prawa, postanowieniami statutu lub umowy. Sprawozdanie finansowe podpisuje - podając zarazem datę podpisu - osoba, której powierzono prowadzenie ksiąg rachunkowych, i kierownik jednostki, a jeżeli jednostką kieruje organ wieloosobowy - wszyscy członkowie tego organu. Odmowa podpisu wymaga pisemnego uzasadnienia dołączonego do sprawozdania finansowego.
Celem uchwały obejmującej sprawozdanie finansowe jest stwierdzenie przez członków danej wspólnoty mieszkaniowej prawidłowości i zgodności z prawem działania zarządu. Uchwała zatwierdzająca sprawozdanie finansowe nie wywołuje skutków cywilnoprawnych, tj. nie prowadzi do zmiany lub ustania stosunku prawnego, zaś dla oceny spełnienia wymogu z art. 52 ust. 2 u.r. nie mają znaczenia przepisy regulujące reprezentację wspólnoty mieszkaniowej, czyli art. 21 ust. 2 u.w.l. Wymogi przewidziane w ustawie o rachunkowości nie dotyczą bowiem sfery reprezentacji, lecz funkcjonowania podmiotu, który ma spełniać określone standardy rachunkowości (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 lutego 2012 r. II CSK 350/11).

W stanie faktycznym sprawy niesporne jest, że sprawozdanie finansowe za rok 2014 zostało podpisane wyłącznie przez jednego członka zarządu – P. J.. W ocenie Sądu nie można podzielić poglądu powoda, że braki sprawozdania finansowego w zakresie podpisów wszystkich członków zarządu wspólnoty mieszkaniowej oraz ich oświadczeń uzasadniających niezłożenie podpisu w dacie głosowania nad uchwałą, powinny być traktowane jako podstawa do odmowy podjęcia przez członków wspólnoty mieszkaniowej uchwały o zatwierdzeniu sprawozdania finansowego, a w razie jej podjęcia jako podstawa do jej uchylenia ze względu na sprzeczność z tym przepisem. Zgodnie z orzeczeniem Sądu Najwyższego z dnia 16 listopada 2016 r., I CSK 791/15, skutki braku podpisów niektórych członków zarządu w kontekście ich wpływu na zgodność z prawem uchwały o zatwierdzeniu sprawozdania rachunkowego powinny być oceniane z uwzględnieniem okoliczności konkretnej sprawy. Z przepisu art. 52 ust. 2 u.r. nie wynika, aby ważność i skuteczność sporządzenia sprawozdania finansowego zależała od podpisania go przez wszystkich członków wieloosobowego organu danej jednostki. Brak podpisu pozostałych członków zarządu, czy też osoby odpowiedzialnej za prowadzenie ewidencji księgowej, nie oznacza, że sprawozdanie finansowe nie istnieje – taki dokument ma swój byt prawny i podlega ocenie przez członków wspólnoty mieszkaniowej. W razie bowiem sporu pomiędzy członkami zarządu co do prawidłowości rachunkowej i rzeczowej sprawozdania oraz jego kompletności ostatecznie o jego zatwierdzeniu lub odmowie zatwierdzenia decyduje zebranie ogółu właścicieli lokali (art. 30 ust. 2 u.w.l.). Podnieść należy, że pod zakwestionowanym sprawozdaniem finansowym – poza P. J. – nie mógł złożyć podpisu drugi z dotychczasowych członków, tj. R. M., skoro z dniem 10 kwietnia 2015 r. zrezygnował z pełnienia tej funkcji.
Podkreślenia wymaga, że przy składaniu sprawozdań zarządu wspólnoty mieszkaniowej nie obowiązuje formalizm, charakterystyczny dla tego rodzaju dokumentów opracowywanych przez inne podmioty gospodarcze. Nie ma w związku z tym przeszkód, aby sprawozdanie takie zostało przedstawione np. tylko ustnie przez jednego z członków zarządu czy też osobę przez zarząd do tego upoważnioną. Decyzja w przedmiocie udzielenia zarządowi absolutorium powinna jednak zostać podjęta dopiero po przedstawieniu członkom wspólnoty sprawozdania.

Na dorocznym zebraniu wspólnoty powinny zapadać najważniejsze uchwały dotyczące nieruchomości wspólnej, w szczególności powinna być podjęta uchwała w sprawie przedłożonego przez zarząd sprawozdania finansowego za ubiegły rok sprawozdawczy. Są to uchwały w najważniejszych sprawach wspólnoty mieszkaniowej. Jest to także podstawowa forma kontroli zarządu przez właścicieli, realizująca w praktyce ich prawa zagwarantowane przez art. 27 i art. 29 ust. 3 u.w.l. Zebranie to ma charakter sprawozdawczo-ocenny, a jego przedmiotem powinno być m.in. przedstawienie sprawozdania zarządu i podjęcie uchwały w przedmiocie udzielenia mu absolutorium. Odwołać się tu należy do stanowiska Sądu Najwyższego zaprezentowanego w uzasadnieniu uchwały z dnia 9 grudnia 2005r. (III CZP 111/05), wedle którego zgodnie z art. 30 ust. 1 pkt 2 u.w.l., zarządca, któremu powierzono zarząd nieruchomością wspólną, obowiązany jest składać właścicielom lokali roczne sprawozdanie ze swojej działalności. Zgodnie z art. 30 ust. 1 pkt 3 oraz art. 30 ust. 2 pkt 2 i 3 u.w.l., zarządca ma obowiązek zwoływać zebranie ogółu właścicieli co najmniej raz w roku, nie później niż w pierwszym kwartale każdego roku, a przedmiotem tego zebrania powinna być ocena pracy zarządcy oraz sprawozdanie zarządu i podjęcie uchwały w przedmiocie udzielenia mu absolutorium. Ustawa nie daje żadnych wskazówek co do formy i treści sprawozdania. Uznaje się, że powinno się ono składać z co najmniej dwóch części: pierwsza opisowa zawierająca opis działań podejmowanych przez zarząd, a druga finansowa - analizę wykonania planu gospodarczego. Obowiązek przedstawienia przez zarząd sprawozdania spełnia bardzo ważną rolę, gdyż umożliwia właścicielom lokali kontrolę nad działalnością zarządu i stanowi podstawę udzielenia mu absolutorium (art. 29 ust. 2 i 3 u.w.l.). Należy wskazać, że procedowanie nad uchwałą nr (...) odbyło się w trybie mieszanym, z czego jej projekt został przedstawiony członkom wspólnoty podczas zebrania, które odbyło się w dniu 30 kwietnia 2015 r. Proponowane uchwały, w tym uchwała w przedmiocie przyjęcia sprawozdania finansowego oraz udzielenia absolutorium zarządowi, zostały wówczas omówione i poddane głosowaniu. Uzasadniony jest zatem pogląd, że skoro właściciele lokali wyrazili swoją wolę co do udzielenia zarządowi absolutorium zarówno w czasie dorocznego spotkania, jak i w drodze wypełniania kart, to mieli świadomość w zakresie podejmowanych przez zarząd czynności i akceptowali te działania. Powód nawet nie wskazał, aby był obecny podczas zebrania w dniu 30 kwietnia 2015 r., jak również tego, by w czasie tego spotkania zarząd pominął kwestię omówienia swoich prac. Jego zarzuty ograniczyły się wyłącznie do lakonicznego przypuszczenia, że brak jest takiego sprawozdania.

W niniejszej sprawie sprawozdanie finansowe pozwanej sporządzone zostało we właściwej formie, tj. zgodnie z zasadami i wzorem przyjętym przez wspólnotę. Okoliczność, że nie zawierało ono części składowych, tj. rachunku zysków i strat, informacji dodatkowej obejmującej wprowadzenie do sprawozdania oraz ewentualnych objaśnień, nie oznacza, że dokument ten jest błędny, a uchwała zatwierdzająca to sprawozdanie powinna być z tej przyczyny uchylona. Istotne pozostawały bowiem kwestie związane z prawidłowością dokonanych przez pozwaną rozliczeń środków finansowych. (…) O ile należało zgodzić się z twierdzeniem, że członkowie wspólnoty mieszkaniowej powinni otrzymać szczegółową informację na temat dochodzonych kwot z wyjaśnieniem, m.in. czego dotyczą te należności, czy dotyczą jednego czy więcej podmiotów, o tyle nie można niejako automatycznie założyć, że brak udzielenia im tej informacji prowadzi do wadliwości sporządzonego bilansu w części dotyczącej sumy aktywów. Gdyby rzeczywiście zdarzenie to stanowiło kluczowy element dla przedstawionego sprawozdania i budziło niepewność właścicieli lokali co do sposobu rozliczenia tych należności, zgłosiliby odpowiednia zastrzeżenia podczas zebrania, bądź też odmówili oddania głosu za uchwałą.(…)

Uchwała nr (...) nie narusza zatem zasad prawidłowej gospodarki nieruchomością wspólną, czy też interesów członków wspólnoty za wyjątkiem załącznika pt. „Bilans” datowany na dzień 31 grudnia 2014 r. w części B.I. ppkt. 6. W konsekwencji powyższego Sąd uchylił uchwałę nr (...) wyłącznie w takim zakresie.

Powód podniósł szereg zarzutów dotyczących planu gospodarczego załączonego do uchwały nr(...), m.in. błędną kalkulację kosztów i stawek na remonty, media, czy też związanych z utrzymaniem odrębnego lokalu garażowego. W pierwszej kolejności należy wskazać, że zgodnie z treścią art. 15 u.w.l. na pokrycie kosztów zarządu właściciele lokali uiszczają zaliczki w formie bieżących opłat, płatne z góry do dnia 10 każdego miesiąca. Zaliczki te nie mogą być ustalane w oderwaniu od treści art. 12 ustawy, który w ustępie drugim wskazuje, że pożytki i inne przychody z nieruchomości wspólnej służą pokrywaniu wydatków związanych z jej utrzymaniem, a w części przekraczającej te potrzeby przypadają właścicielom lokali w stosunku do ich udziałów. W takim samym stosunku właściciele lokali ponoszą wydatki i ciężary związane z utrzymaniem nieruchomości wspólnej w części nieznajdującej pokrycia w pożytkach i innych przychodach.(…)

Odnieść należało się również do kwestii związanych z ustalonymi przez pozwaną stawkami na fundusz remontowy. Zaliczki na ten cel powinny być uzgodnione w przeliczeniu na powierzchnię użytkową wszystkich lokali i pozostawać jednakowe bez względu na to, czy wynikają z indywidualnej własności lokali mieszkaniowych, czy też ze współwłasności lokalu garażowego. Jeżeli zapotrzebowanie wspólnoty na środki funduszu remontowego mają wynieść w 2015 r. 264.324 zł (suma prognozowanych wpłat na rok 2015 r.), to na każdy m 2 powierzchni użytkowej powinna przypadać taka sama stawka wynosząca rocznie 7,826 zł, tj. 0,652 zł/m 2. Właściciele lokali powinni zatem wpłacać zaliczkę 0,652 zł/m 2 pow. użytkowej lokalu, a nie 1,0 zł (jak wskazano w planie gospodarczym), czyli o 0,348 zł mniej. Wpłaty na fundusz remontowy przyjęte w uchwale 3/2015 (§ 3 i § 5) zostały określone z naruszeniem art. 13 § 2 u.w.l. Ustalają niższe obciążenia z tytułu wpłat na fundusz remontowy dla udziałów wynikających ze współwłasności lokalu garażowego, wyższe stawki opłat dla udziałów w nieruchomości wspólnej, wynikające z własności indywidualnych lokali mieszkalnych i użytkowych. Narusza to ekonomiczne interesy członków wspólnoty mieszkaniowej, m.in. powoda, który zmuszony będzie ponosić wyższe wpłaty na fundusz remontowy niż wynika to z jego udziałów we współwłasności nieruchomości.
Bez znaczenia jest przy tym to, że kwota środków zgromadzonych na koncie funduszu remontowego przewyższa kilkukrotnie wydatki, jakie zaplanowano, skoro środki zgromadzone na tym funduszu mają zabezpieczać przyszłe nie dające się skonkretyzować w chwili głosowania wydatki mające utrzymać nieruchomość wspólną w stanie właściwym. Powszechnie wiadomym jest i wynika to z doświadczenia życiowego, że nawet zgromadzona przez pozwaną Wspólnotę kwota może okazać się niewystarczająca w przypadku zaistnienia potrzeby większego remontu, albo kilku z nich.
http://orzeczenia.ms.gov.pl/content/$N/ ... -02-14_002
piotrusb

Link:
BBcode:
HTML:
Schowaj odnośniki
Pokaż odnośniki do wpisu

ODPOWIEDZ
  • Podobne tematy
    Odpowiedzi
    Odsłony
    Ostatni post

Wróć do „Orzecznictwo sądów powszechnych”