Dowody na zaległości w opłatach; termin naliczania odsetek

[piotrusb]

Wyrok Sądu Rejonowego w Sokółce z dnia 23 listopada 2016 r., sygn. akt I C 321/16.

W niniejszej sprawie strona powodowa w sposób należyty wykazała istnienie – co do zasady – po stronie A. i J. F. zarówno zobowiązania do ponoszenia wydatków związanych z utrzymaniem należącego do nich lokalu, jak też i konieczność uczestniczenia w kosztach zarządu związanych z utrzymaniem nieruchomości wspólnej. Natomiast wysokość dochodzonego przez powodową wspólnotę od pozwanych roszczenia potwierdzało zaświadczenie z dnia 20 lipca 2016 r. sporządzone przez pełniącą funkcję administratora nieruchomości Spółdzielnię, podpisane przez prezesa jej zarządu oraz główną księgową. Podzielić należy przy tym wyrażoną przez pełnomocnika pozwanej ocenę, iż przedstawione przez stronę powodową zaświadczenie jest wyłącznie dokumentem prywatnym i jako taki, zgodnie z art. 245 k.p.c., stanowi jedynie dowód tego, że osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie. Niezależnie jednak od charakteru przedstawionego dokumentu dopuszczalne jest, w ocenie Sądu, poczynienie na jego podstawie ustaleń odnośnie istnienia i wysokości należności przysługującej powodowej wspólnocie. Dokument prywatny stanowi bowiem pełnoprawny środek dowodowy, który sąd orzekający może uznać za podstawę swoich ustaleń faktycznych. Dlatego właśnie w niniejszej sprawie Sąd uznał, w ramach swobodnej oceny dowodów (art. 233 k.p.c.), treść przedłożonego przez powoda zaświadczenia za zgodną z rzeczywistym stanem rzeczy. W zaświadczeniu przedstawiono bilans zadłużenia obciążającego A. F. i J. F., zawierający nie tylko ogólną kwotę zobowiązania, lecz również szczegółowe zestawienie nieuiszczonych opłat, z wyszczególnieniem poszczególnych comiesięcznych opłat czynszowych (...) Dokonując analizy przedstawionego dokumentu i odnosząc się do twierdzeń stron, Sąd nie dostrzegł okoliczności wskazujących na niezgodność oświadczenia w nim zawartego ze stanem faktycznym.

W tym samym kontekście należy też podnieść, iż pozwana A. F. nie wskazywała w ramach obrony przed żądaniem pozwu, iż przed wszczęciem przeciwko niej przez powodową wspólnotę procesu podjęła próbę zaskarżenia do sądu uchwały ogółu właścicieli lokali, podjętej w przedmiocie ustalenia wysokości opłat na pokrycie kosztów zarządu nieruchomością wspólną (art. 14 w zw. z art. 22 ust. 3 pkt. ustawy dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali; art. 25 tej ustawy).

Strona pozwana nie udźwignęła jednocześnie ciężaru dowodu w zakresie wykazania, iż obciążające ją zobowiązanie z tytułu kosztów utrzymania należącego do niej lokalu oraz kosztów zarządu związanych z utrzymaniem nieruchomości wspólnej jest w niższej wysokości niż wynika to z dowodów przedstawionych przez stronę powodową. Pozwana nie powołała się na żadne okoliczności wskazujące na niezgodność z prawdą przedstawionego przez powódkę zaświadczenia o stanie zadłużenia obciążającego właścicieli lokalu. Powołując się na częściową spłatę zadłużenia nie przedstawiła – mimo obciążającego ją na podstawie art. 6 k.c. obowiązku – żadnych dowodów potwierdzających uregulowanie części świadczenia i wywodzony stąd skutek prawny w postaci częściowego wygaśnięcia zobowiązania. Nie sposób przy tym było oprzeć się w tym zakresie na gołosłownych przypuszczeniach pozwanej, iż jej mąż J. F. zobowiązanie to wykonał częściowo – w nieznanym jej terminie i nieznanej wysokości (tym bardziej, iż z treści wniesionego przez nią sprzeciwu od nakazu zapłaty wprost wynika, iż okoliczność ta pozostaje jedynie w sferze przypuszczeń pozwanej). Zgromadzony w toku postępowania materiał dowodowy nie dał przy tym podstaw do uznania, iż powodowa wspólnota mieszkaniowa od małżonków A. i J. F. otrzymała jakąkolwiek wpłatę na poczet dochodzonej wierzytelności. Podkreślić przy tym należy, iż przy rozpoznawaniu sprawy nie jest rzeczą sądu zarządzenie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie; Sąd nie jest też zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy. W przedmiotowym postępowaniu obie strony reprezentowane były przez profesjonalnych pełnomocników, którzy powinni być świadomi wystąpienia negatywnych konsekwencji procesowych w przypadku zaniedbania powinności udowodnienia dochodzonych roszczeń. (..>)

Orzekając o należnych stronie powodowej od pozwanej A. F. odsetkach Sąd miał na uwadze, iż stosownie do art. 481 § 1-3 k.c. w brzmieniu obecnie obowiązującym w przypadku, gdy dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać – chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi – odsetek za czas opóźnienia. Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była oznaczona, należą się odsetki ustawowe za opóźnienie w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego (obecnie 1,5%) i 5,5 punktów procentowych. Zgodnie z obwieszczeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 7 stycznia 2016 r. w sprawie wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie (M.P. z 2016, poz. 47), poczynając od dnia 1 stycznia 2016 r. wysokość odsetek ustawowych za opóźnienie wynosi 7% w stosunku rocznym.

W ocenie Sądu na podstawie przedłożonych przez powoda dowodów nie dało się ustalić terminu spełnienia świadczenia przez dłużnika. Strona powodowa nie przedstawiła żadnych dokumentów – takich jak stosowne uchwały wspólnoty – określających termin płatności opłat czynszowych, czy opłat z tytułu zużycia ciepłej wody. W tych okolicznościach Sąd przyjął, że zobowiązanie małżonków A. i J. F. wobec powodowej wspólnoty ma charakter bezterminowy. W takiej sytuacji dłużnik powinien spełnić świadczenie niezwłocznie po wezwaniu go przez wierzyciela do wykonania (art. 455 k.c.). Wezwanie dłużnika przez wierzyciela do wykonania zobowiązania przekształca dotychczasowe zobowiązanie bezterminowe w zobowiązanie terminowe (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 25 kwietnia 2013 r., I ACa 283/13). Znaczenie takiego wezwania wierzyciela polega na tym, że z tą chwilą na dłużniku zaczyna ciążyć obowiązek niezwłocznego spełnienia świadczenia, a nie spełniając go w tym okresie, popada w opóźnienie, które uprawnia wierzyciela do żądania odsetek za czas opóźnienia. W niniejszej sprawie strona powodowa przedstawiła co prawda datowane na dzień 20 lipca 2016 r. wezwanie A. F. do zapłaty kwoty 8.055,20 zł terminie 7 dni od dnia otrzymania wezwania wraz z potwierdzoną za zgodność z oryginałem kserokopią dowodu nadania go listem poleconym na adres pozwanej, jednakże kserokopia tegoż nadania jest nieczytelna i nie pozwala na ustalenie, w jakim terminie wezwanie to zostało nadane. Skoro powodowa wspólnota nie wykazała skutecznie w toku procesu, iż wezwanie do zapłaty z dnia 20 lipca 2016 r. zostało doręczone pozwanej wcześniej niż w dacie doręczenia jej odpisu pozwu i odpisów załączników do tego pisma, przeto Sąd ustalił, iż A. F. popadła w opóźnienie właśnie z dniem następnym po dniu doręczenia jaj odpisu pozwu, tj. w dniu 18 sierpnia 2016 r. Dalej idące w tym zakresie żądanie powoda podlegało, jako nieudowodnione, oddaleniu – w punkcie II wyroku (art. 6 k.c. w zw. z art. 455 k.c. i w zw. z art. 481 k.c.).