Ustanowienie odrębnej własności lokali w okresie obowiązywania kodeksu Napoleona

Wiadomość
Autor
piotrusb
.
.
Posty: 5967
Rejestracja: 28-12-2009, 17:51

Ustanowienie odrębnej własności lokali w okresie obowiązywania kodeksu Napoleona

#1 Post autor: piotrusb » 15-04-2022, 10:32

Sąd Najwyższy odpowie na pytanie prawne Sądu Okręgowego Warszawa - Praga w Warszawie (postanowienie z dnia 9 marca 2022 r., sygn. akt IV Ca 2359/21):
Czy w okresie obowiązywania na terenie Rzeczypospolitej Polskiej kodeksu Napoleona dopuszczalne było ustanowienie przez współwłaścicieli nieruchomości zabudowanej budynkiem wielomieszkaniowym odrębnej własności lokali w tym budynku, a jeśli tak, to czy dopuszczalne było ustanowienie odrębnej własności lokali, z którą związane byłyby udziały we współwłasności części budynku przeznaczonych do wspólnego użytku przez właścicieli lokali?
Sygnatura sprawy w Sądzie Najwyższym III CZP 105/22

http://www.sn.pl/sprawy/SitePages/Zagad ... nia_prawne
piotrusb

Link:
BBcode:
HTML:
Schowaj odnośniki
Pokaż odnośniki do wpisu

irenalo
moderator
moderator
Posty: 8805
Rejestracja: 27-03-2006, 20:06

Re: Ustanowienie odrębnej własności lokali w okresie obowiązywania kodeksu Napoleona

#2 Post autor: irenalo » 15-04-2022, 20:48

Ciekawe zagadnienie. :-)

Link:
BBcode:
HTML:
Schowaj odnośniki
Pokaż odnośniki do wpisu

piotrusb
.
.
Posty: 5967
Rejestracja: 28-12-2009, 17:51

Re: Ustanowienie odrębnej własności lokali w okresie obowiązywania kodeksu Napoleona

#3 Post autor: piotrusb » 15-04-2022, 21:29

Bardzo .

Chodzi o czas przed wejściem w życie Rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 24 października 1934 r. o własności lokali, na mocy którego przestały obowiązywać art. 664 Kodeksu Napoleona oraz ustawa z dnia 30 marca 1872 r. o dzieleniu budynków na części fizyczne (Dz.U. p. austr. Nr 50).

Art. 664 Kodeksu Napoleona regulował wzajemne rozliczenia pomiędzy właścicielami pięter w budynku, skąd wywodzono, że dopuszczał on możliwość ustanawiania ich odrębnej własności, choć nie było to wprost zapisane.
piotrusb

Link:
BBcode:
HTML:
Schowaj odnośniki
Pokaż odnośniki do wpisu

piotrusb
.
.
Posty: 5967
Rejestracja: 28-12-2009, 17:51

Re: Ustanowienie odrębnej własności lokali w okresie obowiązywania kodeksu Napoleona

#4 Post autor: piotrusb » 07-04-2023, 09:00

6 kwietnia 2023 r. Sąd Najwyższy postanowił odmówić podjęcia uchwały.
piotrusb

Link:
BBcode:
HTML:
Schowaj odnośniki
Pokaż odnośniki do wpisu

piotrusb
.
.
Posty: 5967
Rejestracja: 28-12-2009, 17:51

Re: Ustanowienie odrębnej własności lokali w okresie obowiązywania kodeksu Napoleona

#5 Post autor: piotrusb » 08-01-2024, 17:14

Postanowienie Sądu Najwyższego z 6 kwietnia 2023 r., sygn. akt III CZP 105/22
...dostrzeżona przez Sąd Okręgowy praktyka wyodrębniania lokali w budynkach wielomieszkaniowych, według modelu zbliżonego lub odpowiadającego regułom, które znalazły wyraźne legislacyjne odzwierciedlenie w rozporządzeniu z dnia 24 października 1934 r. o własności lokali, choć nierozważana bliżej w orzecznictwie Sądu Najwyższego (por. jednak orzeczenie Wydziału Hipotecznego Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 31 sierpnia 1928 r., zatwierdzające notarialny akt sprzedaży oddzielnych mieszkań przez Spółdzielcze Stowarzyszenie Mieszkaniowe pracownikom Pocztowej Kasy Oszczędności w Warszawie, powołane przez M. Kurmana, Przegląd Notarialny 1928, nr 3, s. 1), była akceptowana w ówczesnym piśmiennictwie, w którym podkreślano celowość odpowiadającej aktualnym wówczas społecznym potrzebom wykładni art. 664 KN. Już w drugiej połowie XIX w. wskazywano, że regulacja ta uznaje wyraźnie prawną skuteczność podziału pięter jednego domu, a „(…) z tej samej zasady i pojedynczych lokali.”. Nabywców określano jako „zupełnych i wyłącznych” właścicieli lokali pojedynczych, a zarazem niepodzielnych współwłaścicieli domu w zakresie niedającym się podzielić, tj. bramy, kominów, dachu, podwórza itp. Z odwołaniem się do art. 52 ust. 1 Ustawy hipotecznej z 1818 r. (Dz. Praw Królestwa Polskiego, t. V, s. 324) i art. 2204 Kodeksu Napoleona wskazywano również, że każdy z takich lokali z przynależącym do niego udziałem we współwłasności niepodzielnej może stanowić osobny przedmiot hipoteki (zob. Rozbiór pytań z prawa cywilnego, Gazeta Sądowa Warszawska 1873, nr 35, s. 275-276 i zawarte tam odwołania do wcześniejszej praktyki hipotecznej).

W wykładzie prawa rzeczowego obowiązującego w Królestwie Polskim stwierdzano, akcentując zarazem szczątkowy charakter regulacji tej materii, że współwłasność poszczególnych pięter lub, co istotne, pojedynczych mieszkań – dopuszczalna na tle art. 664 KN – powinna być traktowana jako odrębna nieruchomość; podkreślano również, że wobec powszechnego niedostatku mieszkań art. 664 KN nabiera szczególnie istotnego społecznego znaczenia dla instytucji (spółdzielni i spółek, a tym samym również stowarzyszeń), zmierzających do tego, aby nie tylko poszczególne piętra, lecz także oddzielne mieszkania stanowiły własność. Wskazywano również, że ówcześnie, odmiennie niż w dobie promulgacji Kodeksu Napoleona, większą społeczną wagę uzyskała odrębna własność, zwłaszcza mieszkań, niż wspólność muru lub ogrodzenia, których bezpośrednio dotyczy art. 664 KN (H. Konic, Prawo rzeczowe. Wykład ustaw obowiązujących w b. Królestwie Kongresowym z uwzględnieniem przepisów innych dzielnic oraz kodeksu szwajcarskiego, Warszawa 1927, s. 29 i s. 485 i n.). Zbieżne poglądy były wyrażane w ówczesnych przyczynkach, w których wnioskowano a maiori ad minus – odwołując się do art. 664 KN – o dopuszczalności przyporządkowania odrębnym właścicielom nie tylko pięter, lecz także mieszkań w budynku, przy czym każdemu z właścicieli przysługiwała wspólna własność placu (gruntu) i niektórych części budynku, stanowiąca niepodzielne accesorium względem własności mieszkania (M. Kurman, W sprawie mieszkań na własność, Gazeta Sądowa Warszawska 1925, nr 32, s. 503-504, J. Tatarkiewicz, Mieszkania na własność, Gazeta Sądowa Warszawska 1925, nr 26, s. 411, a także – już po wejściu w życie rozporządzenia z dnia 24 października 1934 r. o własności lokali – S. Cichosz, O własności lokali, Notariat-Hipoteka 1934, nr 27-28 s. 265, S. Szer, Własność lokali. Przyczynki do wykładni prawa z 24.X.1934, Przegląd Notarialny 1934, nr 23, s. 535).

Rozporządzenie z dnia 24 października 1934 r. o własności lokali nie odnosiło się do wyodrębnień mieszkań dokonanych przed jego wejściem w życie na podstawie przepisów Kodeksu Napoleona, uchylało natomiast – w zakresie zastosowania tego aktu – art. 664 KN (art. 23 r.w.l.). Należy zatem przyjąć, że ocena skuteczności aktów wyodrębnienia lokali i treści praw powstałych na ich podstawie powinna następować według reguły tempus regit actum (por. art. XXVI, XXVIII i XXX dekretu z dnia 11 października 1946 r. - Przepisy wprowadzające prawo rzeczowe i prawo o księgach wieczystych; w orzecznictwie odpowiednio uchwała Sądu Najwyższego z dnia 29 grudnia 1995 r., III CZP 181/95). Brak w Kodeksie Napoleona regulacji odnoszących się bezpośrednio do odrębnej własności lokali w przyjętym dzisiaj modelu nie może zarazem, przy jednoczesnym braku kategorycznego podejścia do zasady superficies solo cedit (art. 518 i n. KN; art. 553 KN; zob. orzeczenia Sądu Najwyższego z dnia 8 lutego 1934 r., I C 1305/33 i z dnia 6 listopada 1956 r., I CR 566/55 oraz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 stycznia 1970 r., III CRN 476/69), stanowić rozstrzygającego argumentu na rzecz niedopuszczalności rozważanych czynności prawnych, zwłaszcza, jeżeli wpisywały się one treścią w model zaakceptowany następnie przez polskiego prawodawcę. Mechaniczne przenoszenie współczesnych standardów legislacyjnych i odpowiadających im metod interpretacji tekstu prawnego na ocenę skuteczności czynności prawnych dokonanych przed blisko stu laty, na podstawie regulacji prawnych z początku XIX w., z pominięciem twórczej roli ówczesnej praktyki, także pozasądowej, w przystosowywaniu do społecznych potrzeb rozwiązań, które były archaiczne już w chwili dokonywania tych czynności prawnych, byłoby błędne i – wbrew intencjom – mogłoby prowadzić do licznych negatywnych skutków. Uwzględnienia wymaga natomiast, że w procesie uwspółcześniania przepisów Kodeksu Napoleona wiodącą rolę od połowy XIX w. odgrywała – w ślad za wzorami francuskimi – jurysprudencja prawnicza, nawiązująca zazwyczaj do lokalnych tradycji prawnych i miejscowych potrzeb społeczno-gospodarczych. Potrzeby te, na równi z innymi czynnikami tworzącymi kontekst funkcjonalnej wykładni prawa, powinny stanowić istotny wyznacznik przy badaniu dopuszczalności ustanowienia odrębnej własności lokalu w miarodajnym stanie prawnym. Niezależnie zatem od koniecznej oceny zarzutów apelacyjnych, Sąd Okręgowy winien dokonać wykładni umowy sprzedaży z dnia 30 maja 1923 r. i ocenić jej prawnorzeczowe skutki z uwzględnieniem wskazanych wcześniej czynników
piotrusb

Link:
BBcode:
HTML:
Schowaj odnośniki
Pokaż odnośniki do wpisu

ODPOWIEDZ
  • Podobne tematy
    Odpowiedzi
    Odsłony
    Ostatni post

Wróć do „Orzecznictwo Sądu Najwyższego”