Strona 1 z 1

Czy ważna jest uchwała podjęta w trybie obiegowym, na którą zbierano głosy tylko od wybranych właścicieli

: 04-02-2020, 14:48
autor: piotrusb
Sąd Najwyższy odpowie na pytanie prawne Sądu Apelacyjnego w Gdańsku (postanowienie z dnia 7 maja 2019 r., sygn. akt I ACa 682/18):
Czy niezapewnienie wszystkim właścicielom udziału w głosowaniu nad uchwałą członków wspólnoty mieszkaniowej w trybie indywidualnego zbierania głosów, wyrażającą zgodę na dokonanie czynności przekraczającej zakres zwykłego zarządu, narusza przepisy art. 23 ust. 1 i 2 w zw. z art. 6 zdanie pierwsze i art. 27 ustawy z 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (tekst jedn. Dz. U. z 2019 r., poz.737) w taki sposób, że uchwały tej nie można uznać za podjętą przez ogół właścicieli
Sprawa została skierowana na rozprawę w dniu 27 lutego 2020 r., sygn. akt III CZP 59/19.

Rozstrzygnięcie zapadło na tle następującego stanu faktycznego:

Członek zarządu wspólnoty mieszkaniowej, a jednocześnie właściciel jednego z lokali użytkowych, wynajmowanych na działalność związaną ze sprzedażą alkoholu, przygotował projekty uchwał i uzyskał upoważnienie od trzech pozostałych członków zarządu do zbierania głosów pod przedmiotowymi uchwałami. Telefonował do niektórych członków wspólnoty z prośbą o ich poparcie, a następnie przesyłał mailowo tym osobom projekty uchwał wraz z kartą do głosowania i prośbą o jej wypełnienie. We wspólnocie obowiązywała zasada mailowego głosowania nad uchwałami. Korespondencja mailowa dotycząca w/w uchwał nie została skierowana do wszystkich członków wspólnoty, a jedynie do tych, którzy zostali uprzedzeni o jej otrzymaniu. Powód nie odebrał telefonu. Na jego adres mailowy została wysłana wiadomość zawierająca dwie uchwały z kartą do głosowaniaz prośbą o oddanie głosu oraz przesłanie zeskanowanej, podpisanej karty. Powód nie zapoznał się z treścią wiadomości elektronicznej. Procedura zbierania głosów trwała około 10 dni i zakończyła się po uzyskaniu większości głosów. Za przyjęciem uchwały opowiedziało się 59,17% udziałów w nieruchomości wspólnej. Uchwały zostały rozesłane do członków wspólnoty. Również powód otrzymał wiadomość elektroniczną z informacją o treści uchwał podjętych w drodze indywidualnego zbierania głosów. Następnie odbyło się zebranie wspólnoty mieszkaniowej poświęcone wyjaśnieniu zgłaszanych przez właścicieli wątpliwości dotyczących podjętych uchwał, na którym mimo wcześniejszego zawiadomienia, powód nie był obecny.

Sąd Okręgowy w Gdańsku (wyrok z dnia 25 maja 2018 r., sygn. akt XV C 1133/17) iuwzględniając powództwo stwierdził, że powód wykazał, że w konkretnych okolicznościach i stosunkach pozwanej Wspólnoty Mieszkaniowej doszło do tego rodzaju naruszenia procedur podejmowania uchwał w trybie indywidualnego zbierania głosów, które muszą skutkować uchyleniem uchwał. Z przeprowadzonego bowiem postępowania dowodowego wprost wynikłoa, że pomimo istnienia listy mailingowej, nie do wszystkich właścicieli dotarł email z kartą do głosowania. Według Sądu I instancji oznaczłoa to, że uchwała nie została poddana pod głosowanie wszystkich uprawnionych. Głosy zbierane były przez jednego z członków zarządu posiadającego upoważnienie w trybie indywidualnego zbierania głosów, który jednak był osobiście zainteresowany wynikiem głosowania. Zadbał on o to, aby uchwały poddać pod głosowanie jedynie tych członków Wspólnoty, którzy oddaliby głos „za”. Zdaniem Sądu I instancji intencją pewnego grona współwłaścicieli pozostawało przyspieszenie sprawy, aby zabezpieczyć interes ekonomiczny dwóch właścicieli lokali użytkowych oraz najemców tychże lokali. Taki sposób głosowania stanowił naruszenie zasad prawidłowego zarządu nieruchomością. Przede wszystkim wszyscy współwłaściciele powinni mieć możliwość swobodnego oddania głosu. Podjęcie uchwały w kwestii dość istotnej dla wspólnoty, którą pozostaje sprzedaż alkoholu, powinno się odbywać po szerokiej dyskusji. Proces podejmowania decyzji powinien zabezpieczać interes wszystkich współwłaścicieli. Mając na uwadze w/w okoliczności faktyczne Sąd I instancji uchylił zaskarżone uchwały pozwanej Wspólnoty.

Sąd II instancji uznając za bezsporne, że zarząd wspólnoty nie dał możliwości oddania głosu na przedmiotowe uchwały wszystkim członkom wspólnoty, powziął wątpliwość czy podjęcie uchwały przez członków wspólnoty mieszkaniowej w trybie indywidualnego zbierania głosów z ograniczeniem tylko do właścicieli oddających pozytywny głos, może zostać uznane za uchwałę podjętą przez ogół właścicieli.

Sąd pytający zarysował dwa przeciwstawne poglądy pojawiające się w orzecznictwie Sądu Najwyższego oraz sądów powszechnych oraz przedstawił istotne argumenty, które są podnoszone na ich poparcie. Jeden z tych poglądów sprowadza się do tezy, że niezapewnienie wszystkim właścicielom udziału w głosowaniu nad uchwałą wyrażającą zgodę na dokonanie czynności przekraczającej zakres zwykłego zarządu, narusza przepisy art. 23 ust. 1 i 2 w zw. z art. 6 zdanie pierwsze i art.27 ustawy 24 czerwca 1994 r. o własności lokali oraz, że taka uchwała nie może być uznana za podjętą przez ogół właścicieli. Określony w ustawie sposób głosowania indywidualnego oznacza bowiem, że niezbędne jest, aby zarząd przedstawił właścicielowi na piśmie projekt uchwały, a następnie odebrał od każdego właściciela lokalu jego głos ze wskazaniem, czy był on za, przeciw, czy też wstrzymał się on od głosu. Z art. 23 ust. 1 i 2 oraz art. 6 zd.1 i art. 27 ustawy o własności
lokali wynika, że wola większości członków wspólnoty jest wiążąca dla wszystkich tylko w sytuacji, gdy nie doszło do naruszenia bezwzględnie obowiązujących przepisów prawa. W konsekwencji, podejmowanie uchwały w trybie indywidualnego zbierania głosów z ograniczeniem tylko do właścicieli oddających pozytywny głos nie może zostać uznane za uchwałę podjętą przez ogół właścicieli. Tylko w razie wykazania, że nie było możliwe odebranie głosów od wszystkich uprawnionych do głosowania, uzasadniony byłby wniosek, że uchwałę podjął ogół właścicieli (art. 6 u.w.l.), czyli wspólnota.
Pogląd ten został zaprezentowany przez Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 26 września 2014 r. (sygn. IV CSK 727/13) i był kontynuowany w orzecznictwie sądów niższych instancji (vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 8 kwietnia
2016 r., sygn. I ACa 1835/15; wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 16 lutego 2016 r., sygn. I ACa 971/15; wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 12 października 2018 r., sygn. A Ca 609/17, jak też wyrok Sądu Apelacyjnego we Katowicach z dnia 4 lutego 2016 r., sygn. I ACa 789/15; wyrok Sądu Okręgowego w Słupsku z dnia 17 października 2017 r. sygn. I C 9/17).

Do przedstawionego wyżej poglądu przychylił się również Sąd, który sformułował cytowane na wstępie zagadnienie prawne

Do postępowania przed Sądem Najwyższym przystąpił Rzecznik Praw Obywatelskich przedstawiając swój pogląd w sprawie:
Uchwała wspólnoty mieszkaniowej, wyrażająca zgodę na dokonanie czynności przekraczającej zakres zwykłego zarządu, która uzyskała wymaganą ustawowo większość głosów, jest skuteczna i wiąże ogół właścicieli lokali. Niezapewnienie wszystkim właścicielom lokali udziału w głosowaniu przeprowadzonym w trybie indywidualnego zbierania głosów, może stanowić podstawę uchylenia uchwały, jeżeli uchybienie to miało lub mogło mieć wpływ na treść uchwały.
RPO zwrócił uwagę, że analiza przepisów ustawy o własności lokali prowadzi do wniosku, że ustawodawca nie określił szczegółowo procedury głosowania, jak też nie wprowadził regulacji, z której wynikałoby, że w głosowaniach wspólnoty mieszkaniowej muszą zawsze wziąć udział wszyscy właściciele lokali, jak też nie wprowadził obowiązku kontynuowania głosowania odbywającego się w trybie indywidualnego zbierania głosów do chwili oddania głosu przez wszystkich właścicieli lokali. W praktyce funkcjonowania wspólnot mieszkaniowych stosuje się zasadę, że głosowanie indywidualne kończy się z upływem określonego terminu, nawet jeżeli nie wszyscy właściciele oddali głos, bądź też właśnie z chwilą uzyskania wymaganej większości głosów za uchwałą. Nie sposób przy tym nie zwrócić uwagi, że w każdym z trybów głosowania – zgodnie z literalnym brzmieniem art. 23 ust. 2 ustawy o własności lokali - uchwała zapada z chwilą uzyskania wymaganej większości głosów i już z tą chwilą zostaje wprowadzona do obrotu prawnego. W kwestii tej zajął stanowisko Sąd Najwyższy, który określił moment podjęcia uchwały procedowanej w trybie indywidualnego zbierania głosów wskazując, że data podjęcia uchwały w „udziałowym” systemie głosowania powinna z reguły odpowiadać dacie wyrażenia woli przez ostatniego z właścicieli uprawnionych do głosowania, chyba że ilość dotychczas głosujących właścicieli opowiedziała się za uchwałą o określonej treści, a głosy pozostałych właścicieli nie miały już istotnego znaczenia (wyrok SN z dnia 3 kwietnia 2008 r., sygn. akt II CSK 605/07).

Pismo procesowe RPO sygn. IV.7211.279.2019.AK:
https://www.rpo.gov.pl/sites/default/fi ... 1.2020.pdf

Re: Czy ważna jest uchwała podjęta w trybie obiegowym, na którą zbierano głosy tylko od wybranych właścicieli

: 28-02-2020, 10:08
autor: Dyrektor_Szatni
SN podjął wczoraj uchwałę w tej sprawie o następującej treści:

Niezapewnienie wszystkim właścicielom lokali udziału w głosowaniu nad uchwałą podejmowaną w trybie indywidualnego zbierania głosów może uzasadnić uchylenie przez sąd uchwały jeżeli miało lub mogło mieć wpływ na jej treść.

Uzasadnienie zostanie opublikowane na stronach SN w ciągu paru dni.

Re: Czy ważna jest uchwała podjęta w trybie obiegowym, na którą zbierano głosy tylko od wybranych właścicieli

: 28-02-2020, 10:34
autor: piotrusb
Wyrok potwierdza dotychczasową linię orzecznictwa w kwestii nie odebrania głosów od wszyskich właścicieli, czy zbierania głosów przez osobę nieuprawnioną.

Re: Czy ważna jest uchwała podjęta w trybie obiegowym, na którą zbierano głosy tylko od wybranych właścicieli

: 28-02-2020, 10:46
autor: Dyrektor_Szatni
Ta uchwała (nie wyrok) potwierdza pierwotną linię orzeczniczą SN, która została zachwiana przez orzeczenia z ostatnich kilku lat.

Re: Czy ważna jest uchwała podjęta w trybie obiegowym, na którą zbierano głosy tylko od wybranych właścicieli

: 28-02-2020, 10:51
autor: piotrusb
Słusznie - uchwała.

Re: Czy ważna jest uchwała podjęta w trybie obiegowym, na którą zbierano głosy tylko od wybranych właścicieli

: 26-05-2020, 16:13
autor: piotrusb